برآورد رطوبت سطحی خاک در اراضی کشاورزی با استفاده از تصاویر ماهواره ای و شاخص های سنجش از دور (مطالعه موردی: شهرستان شوشتر)

برآورد رطوبت خاک برای مدیریت بهینه منابع آب و خاک ضروری است. تصاویر لندست با قدرت تفکیک مکانی و زمانی مناسب، ابزار مناسبی در این مطالعات می باشند. هدف این مطالعه، برآورد و پهنه بندی رطوبت سطحی خاک در اراضی کشاورزی شهرستان شوشتر در استان خوزستان با استفاده از شاخص های سنجش از دور می باشد. برای این کار، ابتدا 25 نمونه خاک اراضی کشاورزی از عمق 15-0 سانتی متری زمین برداشت شده و رطوبت آن ها اندازه گیری شد. سپس، شاخص های اختلاف پوشش گیاهی نرمال شده (NDVI)، شاخص گیاهی با تنظیم انعکاس خاک (SAVI)، دمای سطح زمین (LST)، اختلاف رطوبتی نرمال شده (NDMI)، شاخص تفاضلی نرمال شده کشاورزی (NDTI) و شاخص رطوبت خاک باند کوتاه مادون قرمز (SMSWIR) بر روی تصویر لندست 8 اعمال شد. در مرحله بعد، مقادیر این شاخص ها برای اجرای رگرسیون آماری به نرم افزار SPSS منتقل شده و توابع برآورد رطوبت خاک به روش رگرسیون خطی چند متغیره به دست آمد. نتایج نشان داد؛ با توجه به ضریب تبیین بالا (73/0) و پایین بودن ریشه میانگین مربعات خطا (31/1) در روش هم زمان (Enter Method)، این مدل برای برآورد و پهنه بندی رطوبت سطحی خاک اراضی کشاورزی در منطقه مناسب ارزیابی شد. براساس نتایج تحقیق رطوبت سطحی خاک با شاخص های NDVI، SAVI، NDMI، NDTI و SMSWIR رابطه مستقیم و با شاخص LST رابطه معکوس داشته است. همچنین، شاخص LST، برآورد بهتری از رطوبت خاک داشته که نشان دهنده تاثیر قابل توجه این عامل بر مقادیر رطوبت سطحی خاک می باشد.