خاستگاه عرف در اجتهاد، دادرسی و هنجارهای فرهنگی
نویسنده:
نوع مقاله:
مقاله پژوهشی/اصیل (دارای رتبه معتبر)
چکیده:
عرف در نظام فقهی مکتب اهل بیتD و نیز در آیین دادرسی اسلامی دارای اقسام و کاربردهای گوناگونی است. عرف فقهی به گونه ی مطلق قابل پذیرش نیست. از نگرگاه قضایی نیز یکی از بن مایه های دادرسی شمرده شده است. می توان هر دو معنا را از عرف جامعه شناختی برشمرد و این پرسش را درمیان گذاشت که تلقی قضات از عرف و اشتراک و دوییت معنایی آن در فقه و هنجارهای فرهنگی چیست؟ خاستگاه عرف فقهی و قضایی کجاست؟ برای بررسی پرسمان با روش «مفهومی و مروری اطلاعات» به واکاوی می پردازیم. یافته ها نشان از همپوشانی عرف از دیدگاه فقهی و قضایی، با معنای جامعه شناختی از آن دارد. این همپوشی، در حقوق اسلامی به گام استقلالی با ضمانت اجرای قانونی رسیده است؛ اما وجود عرف در بین حقوق دانان غیرمسلمان، دارای ناهمگونی است و از شرایط عرف در کتب مقدس پیروی نمی کند؛ بلکه شرایط «داوری»، «سازش» و «انصاف» را در آن به کار می گیرند. صورت بندی و شناخت همپوشانی معنایی عرف و خاستگاه آن، از دیدگاه فقهی، قضایی و هنجارهای فرهنگی از رویکردهای نوباوه ی این پژوهش است.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
صفحات:
87 تا 106
لینک کوتاه:
magiran.com/p2514441
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!