طراحی و تدوین برنامه آموزشی خود مراقبتی سلامت دهان در بیماران مبتلا به سرطان دهان
پیامدهای دهانی-صورتی سرطان دهان و عوارض درمان های آن، تاثیر نامطلوبی بر کیفیت زندگی بیماران می گذارد. هدف از مطالعه حاضر طراحی و تدوین برنامه آموزشی خودمراقبتی سلامت دهان در بیماران مبتلا به سرطان دهان می باشد.
این مطالعه از نوع کیفی و مروری توصیفی می باشد. مقالات تحقیقاتی موجود در بانک های اطلاعاتی بین المللی PubMed, Scopus Springer , ISI web of science, و کتب مرجع رشته های بیماری های دهان و جراحی فک و صورت بررسی شدند. برای یافتن عناوین مرتبط از کلید واژه های , oral cancer, self-care complication education program, استفاده شد. مقالات انگیسی زبان طی سال های 2000 تا 2021 ارزیابی شدند. برنامه آموزشی خود مراقبتی توسط 30 نفر خبره در رشته های بیماری های دهان، جراحی فک و صورت ، انکولوژی و رادیوتراپی از نظر وضوح و جامع بودن جملات، مفهوم محتوای آموزشی، ارتقاء آگاهی بیماران، عملیاتی بودن و قابلیت استفاده و کافی بودن به صورت کمی و از نمره 0تا10 ارزیابی شد.
یافته ها:
برنامه آموزشی خودمراقبتی در حوزه های: موکوزیت، عفونت های ثانویه، پوسیدگی، درد و حساسیت دندان ها، بوی بد دهان، خشکی دهان، اختلال حس چشایی، خونریزی، تریسموس، استیورادیونکروز و نیز دستورالعمل تغذیه ای تدوین گردید. میزان توافق کلی خبرگان در تمامی حیطه ها بیشتر از 9 امتیاز بود. در حیطه های جامع و واضح بودن (22/0± 9/9)، و کفایت پوشش دستورالعمل ها (3/1± 3/9) به ترتیب بیشترین و کمترین میزان توافق وجود داشت.
نتیجه گیری:
بر اساس یافته ها، این برنامه آموزشی به عنوان یک راهنمای خود مراقبتی کاربردی در مبتلایان به سرطان دهان پیشنهاد می گردد.