تعیین نسب پدری جنین در لقاح مصنوعی

امروزه درمان نازایی از طریق لقاح مصنوعی، یکی از روش های رایج در مراکز درمان ناباروی است. از مسایل مهم در این روش، مشروعیت نسب پدری جنینی است که از لقاح گامت ها به دست آمده باشد.

مواد و روش ها:

 این نوشتار به روش تحلیلی- انتقادی و با رجوع به آیات و روایات به سبک کتابخانه‎ای و نیز استفاده از منابع فقهی در صدد است موضوع نسب پدری نوزاد حاصل از لقاح مصنوعی را مورد بررسی فقهی قرار دهد.

یافته ها: 

یافته های تحقیق نشان می دهد چون از نظر علمی ثابت شده منشا تکون جنین از ناحیه پدر، اسپرم موجود در نطفه انسان است؛ و عرف و لغت نیز ملاک را انتساب عرفی ولد به صاحب نطفه می داند، بنابراین در بیان آن امر واقعی، عنوان «نسب پدری» را اعتبار و انتزاع می کنند.

بر فرض رابطه زوجیت، بر خلاف دیدگاه مرحوم آیت الله حکیم، نسب شرعی ابوت در باروری پزشکی به عنوان اولین حق از حقوق شرعی کودک پس از تولد ثابت است. این انتساب، نه تنها مورد نهی شارع قرار نگرفته، بلکه ظاهر برخی روایات نیز بر صحت آن دلالت دارد. فلذا امکان نفی ولد نیز در این مورد وجود ندارد؛ مگر آنکه شوهر بتواند قراین اطمینان بخشی را در محکمه ارایه نماید که نطفه از وی نبوده است و گرنه در فرض شک، با احتساب شرایط، قاعده فراش جاری خواهد بود.