ارائه ی الگوی پذیرش فناوری اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی ایران

کشاورزی سنتی دیگر قادر به تامین پایدار غذای ایمن و مغذی برای سیاره ای که تا سال 2050 جمعیت آن به بیش از 9 میلیارد نفر خواهد رسید، نیست. این موضوع سبب روی آوری پژوهشگران به پژوهش در زمینه کشاورزی مدرن و عوامل موثر و مرتبط با آن شده است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف ارایه مدل پذیرش فناوری اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی انجام شده است.

مواد و روش ها: 

در پژوهش حاضر، طی دو مرحله شاخص ها و عوامل موثر بر به کارگیری فناوری اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی استخراج گردید. در مرحله اول و با استفاده از تحلیل محتوا، تحقیقات صورت گرفته در حوزه فناوری اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی مورد بررسی قرار گرفتند. در مرحله بعد، با تکنیک دلفی و نظرسنجی از 15 نفر از خبرگان حوزه فناوری اینترنت اشیاء که به صورت هدفمند و به روش گلوله برفی انتخاب شدند، شاخص های موثر بر پذیرش فناوری اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی استخراج شدند.

یافته ها: 

یافته های مرحله ی اول پژوهش نشان داد که، 25 شاخص بر پذیرش اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی موثرند که در مرحله ی دوم با نظرسنجی از خبرگان 38 شاخص به شاخص های مرحله ی اول اضافه گردید. در مجموع یافته های پژوهش حاکی از آن بود که 63 شاخص در قالب 11مقوله و 4 بعد در پذیرش فناوری اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی موثرند. مفاهیم اصلی شامل عوامل محیطی، فناوری، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی و مقوله های فرعی شامل عوامل هزینه ای، مشوق های مالی، عوامل درآمدی، عوامل سازمانی، قوانین و سیاست ها، عوامل زراعتی- بوم شناختی، زیرساخت فناوری، عوامل امنیتی، قابلیت ها و ویژگی های IoT، عوامل انسانی و فرهنگ سازی هستند.

نتیجه گیری:

 با توجه به نتایج پژوهش، برای تسهیل ورود و راه اندازی فناوری اینترنت اشیا در بخش کشاورزی لازم است بسترسازی صورت گیرد. که این بسترسازی و انجام تغییرات و اصلاحات در هر چهار عامل اصلی محیطی، فناوری، اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی ضروری به نظر می رسد. پیشنهاد می شود در این راستا دولت، به ایجاد قوانین حامی حریم خصوصی و مالکیت داده و اصلاح قانون بهره وری بخش کشاورزی با تاکید بر استفاده از فناوری اینترنت اشیاء اقدام نماید. علاوه بر این همکاری بین متخصصین آکادمیک کشاورزی و فناوری اطلاعات، توسعه شرکت های دانش بنیان در حوزه اینترنت اشیاء در بخش کشاورزی و ایجاد رشته دانشگاهی IoT پیشنهاد می گردد.