روزه های مانویان؛ گونه ها، شمار، زمان و چرایی

روزه از واجبات اصلی جامعه مانوی به شمار می رود. علاوه بر روزه های یک روزه، مانویان شماری روزه دوروزه نیز داشتند؛ دو روز روزه متوالی بدون اینکه در میان آن افطار کنند. پرسش اصلی پژوهش حاضر، زمان دوروزه ها است؛ از آنجا که زمان روزه های مانوی با شاخص صورت های فلکی در گاه شماری های خورشیدی مهی بابلی بیان شده، برای تعیین امروزین آن، نیاز به استخراجی نجومی در بازه ای حدودا 1700 ساله است. این نوشته بر آن است تا با تکیه بر داده های کتاب خانه ای و با رویکرد تحلیلی انتقادی، نخست شمار روزه های عادی مانویان در طول هفته، ماه و سال را از منابع معتبر مانوی به روشی تطبیقی بازخوانی کرده، سپس با استفاده از نرم افزارهای نجومی مدرن، تاریخ دقیق دوروزه ها را استخراج کند؛ از آنجا که تعداد چشمگیری از پژوهشگران، تاثیر مسیحیت بر مانویت را آشکار دانسته و ریشه های بنیادین کیش مانی را در فرقه های پرشمار مسیحی آن زمان جست وجو می کنند، با کمک گاه شماری دینی مسیحیان در عصر حیات مانی، دلیل روزه داری مانویان در آن زمان استخراج شده نجومی نیز روشن می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد روز 25 دسامبر یا همان میلاد مسیح، کانونی ترین زمان دوروزه مانویان بوده و سایر مسایل مرتبط با روزه های مانویان با توجه به این مناسبت معنادار می شود.