برنامه ریزی پویایی تخصیص منابع آب سطحی و زیرزمینی برای اهداف کشاورزی و محیط زیست در حوزه خان میرزا

رشد جمعیت در اکثر حوزه های آبخیز  منجر به افزایش تعداد و تنوع روزافزون حقابه بران  شده که  در نتیجه آن تخصیص بهینه آب، اهمیتی بیش از پیش پیدا می کند. در تحقیق  حاضر برای تخصیص منابع آب کشاورزی و محیط زیست در محیط نرم افزارVENSIM  مدلی به روش پویایی سیستم برای حوزه آبخیز خانمیرزا توسعه داده شده است.

این مدل بیلان و تخصیص آب شامل دو بخش جداگانه است که بخش نخست آن جهت به دست آوردن حجم آب سطحی و زیرزمینی تهیه شده و  بخش دیگر، به منظور نحوه تخصیص منابع آب در شرایط موجود و آینده (با فرض حفظ روند موجود) طراحی شده است. سیاست بهره برداری شامل استفاده تلفیقی از آب زیرزمینی و سطحی حوزه جهت رفع نیازهای شرب، کشاورزی، صنعتی و زیست محیطی است.

پس از توسعه مدل اجرا و بهینه سازی حجم آب سطحی و زیرزمینی انجام و کارایی مدل بیلان آزمون و بهینه شد. سپس با استفاده از روابط و قوانین مربوط به بهره برداری از منابع، برای تخصیص بهینه آب موجود در حوزه مورد مطالعه، الگویی ترکیبی حاصل گردید. با توجه به دینامیک تغییرات در حجم آب در دسترس در منطقه، نتایج گویای عدم کشش منابع برای تامین کلیه نیازهای موجود و شرایطی در منطقه مخصوصا در بخش کشاورزی آتی بوده است،  لذا سناریو ترکیبی آیش و بهبود کارایی آبیاری می تواند آسیب پذیری تخصیص منابع را کاهش دهد.

نتایج این مدل نشان می دهد پویایی سیستم می تواند ابزاری خلاقانه در تخصیص منابع آب، برنامه ریزی و سیاست های مدیریتی مناسب در منطقه باشد و در این منطقه تحلیلهای علت معلولی نشان از اهمیت استفاد تلفیقی از منابع آب دارد .