آثار تولیدی مالیات بر مصرف و مالیات بر درآمد سرمایه
یکی از مهمترین ملاحظات در طراحی سیستم مالیاتی مناسب، ایجاد کمترین اختلال در نظام اقتصادی است. در این مطالعه با استفاده از رهیافت تعادل عمومی قابل محاسبه به دنبال مقایسه آثار تولیدی دو نوع مالیات بر مصرف و مالیات بر درآمد سرمایه (اشخاص حقوقی) هستیم. الگوی تعادل عمومی مطالعه حاضر به دو نوع ایستا و پویا می باشد و با استفاده از مقادیر ماتریس حسابداری اجتماعی و جدول داده- ستانده سال 1390 ایران مقداردهی شده است. نخستین سناریوی مورد بررسی یک الگوی ایستا شامل افزایش تا 100 درصد مقدار مالیات بر مصرف در سال پایه و کاهش متناسب در مالیات بر درآمد سرمایه به منظور حفظ ثبات در درآمدهای دولت می باشد. دومین سناریوی مورد بررسی، یک سناریوی پویا می باشد که طبق آن همزمان با افزایش مالیات مصرف، ضمن ثابت ماندن درآمدهای دولت، مالیات بر درآمد سرمایه کاهش می یابد. در این سناریو نیز سازوکارهای قیمتی و همچنین افزایش پس انداز، فعال است. لیکن علاوه بر این سازوکارها، با گذشت زمان در الگوی پویا شاهد افزایش تولید نیز هستیم که به دنبال ورود پس اندازها به چرخه تولید اتفاق می افتد. نتایج نشان می دهد جایگزینی مالیات بر درآمد سرمایه با مالیات بر مصرف اگرچه در سال های نخست ممکن است به افزایش قیمت های نسبی و کاهش تولید بیانجامد، اما با گذشت زمان موجب افزایش تولید می شود.
-
اندازه گیری آثار رفاهی پایه های مالیاتی مصرف و درآمد
*، علی طیب نیا، کوثر یوسفی
پژوهشنامه مالیات، بهار 1401