نقش هورمون پاراتیرویید بر قامت بیماران مبتلا به بتاتالاسمی ماژور

تغییرات استخوانی یکی از عوارض بیماری بتاتالاسمی ماژور است که هنوز دلیل آن مشخص نمی باشد. تنها در چندین گزارش متابولیسم مواد معدنی استخوانی و هورمون پاراتیرویید (PTH) در این بیماران مورد بررسی قرار گرفته است، با در نظر گرفتن این نکته که تعداد بیماران تالاسمی ماژور در منطقه کرمان زیاد می باشند، در این پژوهش به بررسی عوامل موثر در متابولیسم استخوانی شامل هورمون پاراتیرویید، کلسیم یونیزه، فسفر معدنی، و آنزیم فسفاتاز قلیایی این بیماران در گروه های سنی مختلف پرداختیم.
در یک مطالعه مقطعی، از 200 بیمار که جهت دریافت خون به درمانگاه تالاسمی کرمان مراجعه نمودند، مقدار5 میلی لیتر خون گرفته شد. بیماران به پنج گروه سنی (کمتر یا مساوی 2 سال، 7-3، 12-8، 16-13 و 24-17 ساله (تقسیم شدند، و نتایج آنان با نتایج 83 فرد سالم مقایسه گردید. به علاوه، پرسش نامه ایی برای تمام بیماران و گروه کنترل که شامل اطلاعاتی از قبیل میزان قد، وزن و علایم کمبود کلسیم بود، توسط پزشک تکمیل گردید. برای بررسی آماری قد و وزن، بیماران به 24گروه بر اساس سن آنان تقسیم گردیدند.
نتایج آماری نشان داد که غلظت سرمی PTH و کلسیم یونیزه گروه های بیمار در مقایسه با گروه های کنترل کاهش یافته (p<0.001)، در صورتی که غلظت سرمی فسفر معدنی آنان افزایش نشان داد (p<0.01). به علاوه، آنزیم فسفاتاز قلیایی بیماران تنها در گروه کودکان کمتر یا مساوی دو سال، به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل می باشد (p<0.05)، و در دیگر گروه ها تفاوت ها معنی دار نبود. علایم کمبود کلسیم شامل احساس خارش در عضلات در 28 %، گرفتگی عضلات در 7%، و تشنج در 5/7 % بیماران مشاهده گردید. مقایسه آماری قد و وزن بیماران و گروه های کنترل نشان داد که تنها بیماران زیر یک سال دارای قد و وزن طبیعی بودند و قد و وزن دیگر بیماران در مقایسه با گروه های کنترل تفاوت معنی داری نشان داد (p<0.05)، که با افزایش سن این تفاوت ها واضح تر بودند (p<0.001).
5/89 % بیماران دارای فریتنی بیشتر از 1500 نانوگرم در میلی لیتر بوده، و 91% آن ها مصرف دسفرال آمین منظمی نداشتند، بنابراین می توان نتیجه گرفت که عدم ترشح کافی PTH که به دنبال افزایش رسوب آهن در بافت ها پدیدار می گردد، دلیل کاهش کلسیم یونیزه و افزایش فسفر این بیماران می باشد. و همین تغییرات می تواند احتمالا یکی از علل کوتاهی قد و کاهش وزن بیماران مذکور باشد.