بهینه سازی پرآوری و باززایی بگونیا هیمالیس (Begonia × hiemalis Fotsch.)

بگونیا هیمالیس (Begonia × hiemalis Fotsch.) گیاهی گلساره ای و زیباست که از نظر گوناگونی رنگ اهمیت ویژه ای دارد. این پژوهش با هدف ریزافزایی بگونیا هیمالیس با استفاده از تنظیم کننده های رشد گیاهی در شرایط درون شیشه ای در سه آزمایش جداگانه انجام شد. آزمایش پرآوری به صورت فاکتوریل بر پایه طرح به طور کامل تصادفی با استفاده از نفتالن استیک اسید (NAA) در سطوح صفر، 25/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر و بنزیل‏آدنین (BA) و کینتین (Kin) در سطوح صفر، 5/0، 1 و 5/1 میلی گرم در لیتر انجام شد. بیشترین وزن تر و خشک شاخساره و ریشه، تعداد برگ و میزان پرآوری در محیط حاوی 25/0 میلی گرم در لیتر NAA و 1 میلی گرم در لیتر BA و Kin به دست آمد. از سطوح مختلف سیتوکینین، BA 1 میلی گرم در لیتر موثرتر از سایر سطوح بود. درصد قهوه ای شدن در تیمارهای بدون استفاده از NAA بیشتر از سایر تیمارها بود. از ایندول بوتیریک اسید (IBA) در سطوح صفر، 25/0، 5/0 و 1 میلی گرم در لیتر برای انگیزش ریشه‏زایی استفاده شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان ریشه زایی در تیمار 5/0 میلی گرم در لیتر IBA حاصل شد. بررسی برخی ویژگی ها در گیاهان سازگار شده نشان داد که در مرحله سازگاری، گیاهان پرآوری شده حاصل از هر دو تیمار سیتوکینین از نظر ویژگی های فیتوشیمیایی کیفیت قابل قبولی داشتند. با توجه به این که در مورد ویژگی های کلروفیل کل، کلروفیل a، فنول و فلاوونویید کل تیمار BA مقادیر بالاتری نشان داد، می‏توان BA را به عنوان سیتوکنین برتر و مناسب برای پرآوری و افزایش تجاری بگونیا هیمالیس پیشنهاد داد.