جداسازی و اندازه گیری ترکیبات اسانس زیره سبز به روش GC-MS و اسپکتروفتومتری و بررسی پتانسیل آنتی اکسیدانی آن تحت شرایط مختلف رشدی

ارزیابی پاسخ های گیاه در شرایط رشدی متفاوت یکی از گام های اصلی به سمت درک بهتر کارکرد و عملکرد آنها محسوب می شود. با هدف روشن کردن اثر این شرایط متفاوت بر ویژگی های اسانس زیره سبز، این گیاه به عنوان یکی از مهمترین گیاهان دارویی ایران در این آزمایش در شرایط رشدی رویشگاه طبیعی، مزرعه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان دهنده درصد بالاتر اسانس در نمونه رویشگاه طبیعی بود و ترکیب شیمیایی اسانس در بین سه نمونه مورد بررسی متفاوت بود. در مجموع 17 ترکیب مورد شناسایی قرار گرفت و تیمول به عنوان ترکیب اصلی در تمام نمونه های مورد بررسی جداسازی گردید و بیشترین مقدار آن (03/18 درصد) به نمونه رویشگاه طبیعی تعلق داشت. کومین آلدیید، گاما ترپنین، آلفا-توجن و لیمونن از دیگر اجزای کلیدی تشکیل دهنده اسانس بودند. برخی از ترکیبات در هر سه نمونه مورد بررسی شناسایی نشد. در خصوص ترکیبات فنولی، نمونه رویشگاه طبیعی بیشترین مقدار را به خود اختصاص داد و کمترین مقدار در نمونه مزرعه به دست آمد. بیشترین فعالیت مهارکنندگی رادیکال آزاد اسانس در نمونه رویشگاه طبیعی مشاهده شد و با توجه به بالاتر بودن محتوای ترکیبات فنولی در این نمونه، می تواند به عنوان یک مزیت بسیار مهم در مقایسه با دو نمونه دیگر محسوب گردد. در مجموع، نتایج نشان دهنده برتری نمونه رویشگاه طبیعی در مقایسه با سایر نمونه ها بود، هرچند که نمونه استخراجی از مزرعه نیز در خصوص برخی اجزاء، مزیت هایی را نشان داد.