بررسی مقایسه ای اثربخشی دو رویکرد بازی درمانی و توان بخشی شناختی بر تحمل ناپذیری بلاتکلیفی، مشکلات خواندن و عملکرد خواندن دانش آموزان با اختلال یادگیری

 ازجمله مشکلات دانش‌آموزان دارای اختلال یادگیری، نقص در خواندن و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی مقایسه‌ای اثربخشی درمان توان‌بخشی شناختی و بازی‌‌درمانی بر عملکرد خواندن و مشکلات خواندن و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی دانش‌آموزان با اختلال یادگیری بود.

روش‌بررسی: 

روش پژوهش نیمه‌آزمایشی با طرح مقایسه پیش‌آزمون و پس‌آزمون و آزمون پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری را تمامی دانش‌آموزان مبتلا به اختلال یادگیری اختصاصی همراه با نقص در خواندن دختر پایه چهارم ابتدایی مجموعه دبستان‌های شهر همدان در سال 99-1398 تشکیل دادند که 45 نفر داوطلب واجد شرایط به‌روش نمونه‌گیری دردسترس وارد مطالعه شدند. سپس به‌صورت تصادفی در سه گروه پانزده نفره‌ گواه و درمان توان‌بخشی شناختی و بازی‌درمانی قرار گرفتند. برای گردآوری داده‌ها از مقیاس عدم تحمل بلاتکلیفی (فریستون و همکاران، 1994) و جدول سنجش مشکل خواندن و نوع آن (سمن) (تبریزی و همکاران، 1397) و آزمون خواندن و نارساخوانی (نما) (کرمی نوری و مرادی، 1384) استفاده شد. داده‌ها با روش تحلیل واریانس با اندازه‌گیری‌ مکرر و آزمون‌های تعقیبی توکی و بونفرونی در سطح معناداری 0٫05 به‌کمک نرم‌افزار SPSS نسخه 25 تحلیل شدند.

یافته‌ها: 

میانگین متغیرهای عملکرد خواندن و مشکلات خواندن و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی بین دو گروه آزمایش و گروه گواه تفاوت معناداری داشت (0٫001>p). در هر دو گروه آزمایش در میانگین متغیرهای مذکور، بین پیش‌آزمون با پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معنادار وجود داشت (0٫001>p)؛ اما در هیچ‌یک از دو گروه آزمایش تفاوت معناداری بین پس‌آزمون و پیگیری در میانگین متغیرهای مذکور مشاهده نشد (0٫05<p). بین تاثیر توان‌بخشی شناختی و بازی‌درمانی بر متغیرهای مذکور در پس‌آزمون و پیگیری تفاوت معناداری مشاهده شد (0٫001>p).

نتیجه‌گیری:

 مداخلات توان‌بخشی شناختی و بازی‌درمانی در افزایش عملکرد خواندن و کاهش مشکلات خواندن و تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی تاثیر دارد؛ اما اثربخشی درمان توان‌بخشی شناختی در بهبود عملکرد خواندن، بیشتر و ماندگارتر از بازی‌درمانی است؛ درحالی‌که بازی‌درمانی در کاهش مشکلات خواندن و کاهش تحمل‌ناپذیری بلاتکلیفی موثرتر و پایدارتر است.