تعیین اثربخشی برنامه واقعیت درمانی بر بهزیستی روان شناختی، تنظیم شناختی هیجان و روابط بین فردی مادران کودکان با ناتوانی های تحولی

 تولد کودکی دارای ناتوانی می‌تواند فشار روانی زیادی بر افراد خانواده به‌خصوص مادر داشته باشد. مشارکت والدین در برنامه درمانی، این آشفتگی را کاهش می‌دهد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی برنامه واقعیت‌درمانی بر بهزیستی روان‌شناختی و تنظیم شناختی هیجان و روابط بین‌فردی مادران کودکان با ناتوانی‌های تحولی انجام شد.

روش‌بررسی:

 پژوهش حاضر نیمه‌آزمایشی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری را همه مادران کودکان با ناتوانی‌های تحولی تشکیل دادند که در سال 1397-98 در شهر سقز زندگی کردند. از بین داوطلبان واجد شرایط تعداد سی نفر وارد مطالعه شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه پانزده‌نفره آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش هشت جلسه دوساعته برنامه آموزشی واقعیت‌درمانی را دریافت کرد؛ اما برای گروه گواه هیچ مداخله‌ای ارایه نشد. داده‌ها با استفاده از مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف (بازبینی شده ریف، 1995)، پرسش‌نامه تنظیم شناختی هیجان (گرانفسکی و کرایج، 2006) و پرسش‌نامه روابط بین‌فردی (II-32 بارخام، 1996) قبل و بعد از اجرای برنامه واقعیت‌درمانی جمع‌آوری شد. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌های آماری به‌روش تحلیل کوواریانس تک‌متغیره و با نرم‌افزار SPSS نسخه 23 صورت گرفت. سطح معناداری آزمون‌ها 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: 

نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد، اثر واقعیت‌درمانی در ارتقای بهزیستی روان‌شناختی (0٫012=p)، تنظیم شناختی هیجان شامل راهکارهای سازش‌یافته (0٫002=p) و راهکارهای سازش‌نیافته (0٫003=p) و روابط بین‌فردی (0٫002=p) مادران کودکان با ناتوانی‌های تحولی معنادار است.

نتیجه‌گیری: 

نتایج حاصل از پژوهش مشخص کرد، برنامه واقعیت‌درمانی بر بهزیستی روان‌شناختی و تنظیم شناختی هیجان و روابط بین‌فردی مادران کودکان با ناتوانی‌های تحولی موثر است؛ ازاین‌رو می‌توان از این برنامه برای توانمند‌سازی مادران کودکان با ناتوانی‌های تحولی استفاده کرد.