معرفی کلن های برتر و پرمحصول صنوبر در تحقیقات استان همدان

این بررسی با هدف انتخاب و معرفی کلن های پرمحصول و سازگار صنوبر بومی و غیر بومی در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان انجام شد. در این پژوهش، تعداد 22 کلن برتر از بین کلن های بررسی شده در مرحله اول آزمایش (خزانه های سلکسیون) در دو گروه 8 کلن تاج باز با فاصله کشت 4×4 متر و 14 کلن تاج بسته با فاصله کشت 3×3 متر در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار برای یک دوره 6 ساله انتخاب شد. انجام عملیات داشت از جمله آبیاری، وجین، هرس و... به صورت یکنواخت برای کلن ها در مزرعه اعمال شد. در پایان هر فصل رویش، ویژگی های رویشی شامل قطر برابر سینه و ارتفاع اندازه گیری و حجم تولید چوب در هکتار در سال محاسبه شد. نتایج میانگین عملکرد 6 ساله کلن های با فرم رویشی تاج بسته شامل P.n. 62/149،P.a. 58/57  و P.n. 74/1 به ترتیب با تولید 85/9، 83/6 و 77/6 مترمکعب در هکتار در سال و کلن هایP.x.e. 154  و P.x.e. vernirubebsis  با فرم رویشی تاج باز به ترتیب با تولید 94/8 و 40/8 مترمکعب در هکتار در سال بیشترین عملکرد به عنوان کلن های سازگار صنوبر با تولید زیاد چوب و کلن های ناموفق تاج بسته شاملP.n. betulufolia 17/13 و P.n. 56/52 و تاج باز شاملP.d. 72/51  و P.d. missouriensis در شرایط استان همدان بودند.