بررسی وضعیت جامعه مدنی و تحول مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران

هدف از این پژوهش بررسی وضعیت جامعه مدنی و مطبوعات در شش دوره انقلاب اسلامی ایران و نسبت بین آن ها در این ادوار است. در این تحقیق از روش تحلیل محتوای کیفی به همراه روش تاریخی بهره گرفته شده است. واحد تحلیل در پژوهش پیش رو سرمقاله های مطبوعات برجسته هر دو جناح کشور از سال های پس از انقلاب در رخدادهای مهمی که جامعه و قدرت را همزمان درگیر کرده و واکنش مطبوعات را برانگیخته هستند. در این پژوهش ابتدا متن کلیه سرمقاله های نشریات تعیین شده در رویدادهای نامبرده مورد مطالعه قرار گرفته و از ‏بین آن ها دو متن که معرف نگاه نشریات هر جناج باشد برگزیده شده است‏. هم چنین در کنار تحلیل محتوای کیفی آن ها کوشش شده تا منابع معتبرو متعدد مورد بررسی قرار بگیرند. در این تحقیق شش دوره تاریخی مورد تحلیل عبارتند از: ‏1- ابتدای انقلاب 2- دوران جنگ ‏3- دوران پساجنگ (دولت سازندگی) ‏4- دوران اصلاحات 5- دوران اصول گرایی 6- دوره اعتدال.در مجموع با مقایسه شش دوره زمانی مطبوعاتی و وضعیت جامعه مدنی در هر دوره چنین نتیجه گرفته شد که مطبوعات به عنوان نیروی موثر در رشد جامعه مدنی عمل کرده اند ضمن آن که در این شرایط جامعه مدنی هم زمینه ساز تحول مطبوعات شده و رابطه ای دوسویه میان آن ها برقرار است. هم چنین براساس یافته ها مشخص شد که می توان دوره چهارم (اصلاحات) را درخشان ترین زمان برای جامعه مدنی و مطبوعات تحول یافته خواند