نقد و بررسی روایات نهی از قیام و رابطه آن با نیرو سازی

در مجامع روایی امامیه، روایاتی وجود دارد که هرگونه قیام و نهضت و جنبش قبل از قیام و ظهور حضرت مهدی(ع) را ممنوع دانسته و پرچم برافراشته شده را مظهر طاغوت و حکومت برآمده از آن را غیرمشروع می دانند. وجود چنین روایاتی موجب شده تا عده ای با تمسک به این روایات، هرگونه قیام و نهضت را قبل از ظهور ممنوع و به تبع آن هرگونه آمادگی برای ظهور و نیروسازی برای آن را منتفی بدانند. بنابراین مسیله تحقیق حاضر این است که براساس این روایات هرگونه نیروسازی و تربیت نیرو برای ظهور را باید منتفی دانست. بر این اساس سوالی که این مقاله در صدد است بدان پاسخ گوید؛ این است که: آیا می توان با استفاده از این روایات که هرگونه قیام قبل از قیام و ظهور حضرت مهدی(ع) را نفی کرده اند؛ تربیت نیرو و نیروسازی برای ظهور را منتفی دانست؟ برای پاسخ به این پرسش ابتدا روایاتی که هرگونه قیام و انقلاب قبل از قیام قایم؟عج؟ را نهی کرده اند؛ جمع آوری و در سه گروه کلی دسته بندی شده اند و با روش توصیفی و تحلیل مضمون و محتوای روایات با تاکید بر آموزه های علم رجال و درایه الحدیث، با استفاده از منابع و متون موجود، مورد نقد و بررسی قرار داه شده است. از جمله نتایج و یافته های پژوهش حاضر این است که از طرفی بیشتر این روایات از نظر سند دارای اشکال بوده و به اصطلاح ضعف سندی دارند؛ و از طرف دیگر از نظر دلالت به گونه ای هستند که یا به دوره ای خاص اشاره دارند و ناظر به شرایط تاریخی ویژه اند و یا ناظر به شخصیت قیام کننده اند که با انگیزه های شخصی برای رسیدن به مطامع خودش پرچم مبارزه را بلند نموده است. علاوه برآن، این دسته از روایات با دستورات کلی دین اسلام در تشویق به مبارزه با ظلم و ستم و جهاد در راه خدا و دستور به امر به معروف و نهی از منکر و... تعارض دارند؛ از این جهت هرگز نمی توان از این روایات، نهی از قیام و نهضت قبل از قیام حضرت مهدی(ع) را به طور کلی و به نحو مطلق نتیجه گرفت و آن را محکوم نمود؛ و در نتیجه با تمسک به این روایات نمی توان نیروسازی و تربیت نیرو برای مبارزه با ظلم و ستم را ممنوع دانست. در واقع تبیین عدم دلالت این روایات بر نهی از نیروسازی در عصر غیبت، از نوآوری های این تحقیق به شمار می رود.