مقاله پژوهشی اصیل مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با معنادرمانی بر کیفیت زندگی و عملکرد جنسی بیماران مبتلا به سرطان پستان با پیگیری سه ماهه: یک مطالعه راهنما

 سرطان پستان از شایع‌ترین انواع سرطان در زنان ایرانی می‌باشد. هدف این مطالعه مقایسه اثربخشی درمان پذیرش و تعهد با معنادرمانی بر کیفیت زندگی و عملکرد جنسی زنان مبتلا به سرطان پستان می‌باشد.

 پژوهش حاضر از نوع شبه‌ آزمایشی و طرح مطالعه از نوع پیش آزمون–پس آزمون با گروه شاهد بود. جامعه‌ آماری شامل تمامی مراجعین بیمار مبتلا به سرطان پستان بیمارستان امام رضا (ع) شهر کرمانشاه در سال 1399 بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند 30 نفر از بیماران به صورت تصادفی انتخاب شدند و در سه گروه درمان پذیرش و تعهد، معنادرمانی و گروه شاهد قرار گرفتند. مداخله پذیرش و تعهد و مداخله معنادرمانی هر کدام هشت جلسه هفتگی بودند که به صورت گروهی برای گروه های آزمایش اجرا شد. برای ارزیابی متغیرهای پژوهش از پرسشنامه‌های اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه استاندارد کیفیت و پرسشنامه عملکرد جنسی زنان استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی با کمک نرم افزار SPSS-21 انجام شد.  

 میانگین (انحراف معیار) حیطه عملکردی کیفیت زندگی در گروه درمانی پذیرش و تعهد از (3/3) 6/34 در پیش آزمون به (2/2) 1/74 در پس آزمون افزایش یافت و در مرحله پیگیری (3) 4/72 کاهش اندکی داشت (024/0>P). در گروه معنادرمانی میانگین (انحراف معیار) حیطه عملکردی کیفیت زندگی از (4/2) 8/33 در پیش آزمون به (3/3) 2/41 در پس آزمون افزایش یافت و در مرحله پیگیری نیز (1/2) 3/39 کاهش اندکی داشت (024/0>P). در گروه درمانی پذیرش و تعهد میانگین (انحراف معیار) حیطه علایم کیفیت زندگی از (3/3) 1/69 در پیش آزمون به (8/2) 4/28 در پس آزمون کاهش یافت و در مرحله پیگیری نیز (2/2) 1/31 افزایش اندکی داشت (013/0>P). در گروه معنادرمانی میانگین (انحراف معیار) حیطه علایم کیفیت زندگی از (2/2) 2/63 در پیش آزمون به (7/2) 4/57 در پس آزمون کاهش یافت و در مرحله پیگیری نیز (9/1) 4/59 افزایش اندکی داشت (013/0>P). در گروه درمانی پذیرش و تعهد میانگین (انحراف معیار) عملکرد جنسی از (9/5) 8/13 در پیش آزمون به (8/4) 7/23 در پس آزمون افزایش یافت و در مرحله پیگیری نیز (9/3) 6/22 کاهش اندکی داشت (019/0>P). در گروه معنادرمانی میانگین (انحراف معیار) عملکرد جنسی از (2/4) 7/12 در پیش آزمون به (4) 4/19 در پس آزمون افزایش یافت و در مرحله پیگیری نیز (3/3) 4/18 کاهش اندکی داشت (013/0>P). نمرات گروه گواه در سه مرحله تفاوت معنی داری نداشت. همچنین درمان پذیرش و تعهد نسبت به معنادرمانی بر افزایش حیطه عملکردی کیفیت زندگی (024/0>P)، کاهش حیطه علایم زندگی کیفیت زندگی (039/0>P) و بهبود عملکرد جنسی (019/0>P) موثرتر بود.

نتیجه‌گیری:

 مطالعه نشان داد هر دو درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و معنادرمانی منجر به بهبود کیفیت زندگی و عملکرد جنسی در بیماران مبتلا به سرطان پستان شدند. درمان پذیرش و تعهد نسبت به معنادرمانی تاثیر بیشتری در بهبود کیفیت زندگی و عملکرد جنسی داشت.