جنبه های اندرزی مثل های لکی شهرستان دلفان

مثل ها از شاخص ترین گونه های ادب عامه و عصاره فکری و فرهنگی جوامع بشری هستند که همواره گستره پژواک باورها، اندیشه ها، احساسات، آلام، آرزوها، آرمان ها و آداب و رسوم اقوام گوناگون بوده اند. مثل ها ویژگی های متعدد دارند که از مهم ترین آن ها، جنبه اندرزی است. لک ها از اقوام اصیل و بافرهنگ ایرانی به شمار می ‎آیند که بیشتر در مناطقی از غرب و جنوب غرب کشور سکونت دارند. این گروه ایرانی به زبان لکی سخن می گویند و از ادب شفاهی غنی، خاصه در بخش مثل ها، برخوردارند. در این پژوهش که روشی توصیفی- تحلیلی دارد و با استفاده از منابع کتابخانه ای و داده های میدانی صورت گرفته است، جایگاه اندرز و نیز مهم ترین مقوله های آن در مثل های مردم لک زبان شهرستان دلفان، بررسی و تحلیل شده است. دستاورد پژوهش دلالت بر بسیاری و گوناگونی مفاهیم اندرزی در محتوا و درون مایه مثل ها دارد که خود نشانی از اندرزگرایی و پندآموزی در زندگی قوم لک است. تنوع موضوعی اندرز و تعلیم در مثل های لکی مشتمل بر ده مقوله مهم در حوزه های گوناگون زندگی است که عبارتند از: فضیلت های اخلاقی و سفارش به آن ها، نهی از رذیلت های اخلاقی، آموزه هایی درباره تدبیر امور، مسیولیت ها و مشکلات، آموزه هایی درباره تربیت فرزند، آموزه هایی درباره رفت وآمدها، روابط و تعاملات اجتماعی، آموزه هایی درباره روزی و معیشت، آموزه هایی درباره زبان و سخن، آموزه هایی درباره شراکت و مسایل اقتصادی، آموزه هایی درباره کار، کوشش و اغتنام فرصت و آموزه هایی درباره همنشینی، دوستی و دشمنی. در این جستار، 50 مثل لکی مرتبط با این مقوله ها انتخاب، بررسی و تحلیل شده است.