تهمت و بهتان و راه های برون رفت

تهمت و بهتان، از آفاتی هستند که اثر تخریبی آن ها در روابط بین فردی، به مراتب بیشتر از دیگر آسیب های گفتاری است؛ به گونه ای که می توان گفت نابود کننده روابط اجتماعی و ناپسندترین بیماری های زبان هستند که اگر در یک جامعه رایج شود، امنیت و آبروی افراد تهدید می شود. در اجتماعی که افراد آن به خود حق بدهند به دیگران بهتان و تهمت بزنند، اعضای آن احساس امنیت و آرامش نمی کنند؛ از این رو یکی از مباحث مهم اخلاقی که در آیات و روایات مورد توجه قرار گرفته است، آفات زبان است. بر این اساس در روایات به مراقبت از زبان تاکید شده است؛ چنانکه امام علی(ع) فرموده است: «إن هذا اللسان مفتاح کل خیر و شر فینبغی للمومن ان یختم علی لسانه کما یختم علی ذهبه و فضته؛[1] به راستی این زبان کلید هر خوبی و بدی است و سزاوار است که مومن بر زبان خود مهر زند؛ چنانکه بر طلا و نقره اش مهر می زند». در نوشتار حاضر به دو آفت مهم زبان، یعنی تهمت و بهتان پرداخته است.
[1]. حسن بن علی ابن شعبه حرانی، تحف العقول، ص  298.