بایدها و نبایدهای اقتباس از زندگی معصومین علیهم السلام در متون نمایشی

امروزه هنرهای نمایشی جزء اصلی ترین راه های ترویج ایدیولوژی ها هستند. تولید اثر نمایشی از زندگی پیشوایان دینی یکی از مهم ترین اهداف هنرمندان مسلمان می‎باشد؛ اما این کار با مسایل و مشکلاتی رودررو است. یکی از مهم ترین مشکلات پیش رو، اقتباس از زندگی معصومین در متون نمایشی است. هدف از نگارش این مقاله مشخص کردن مجوزها و محدودیت های این امر از منظر دین می‎باشد.

روش :

 جمع آوری اطلاعات به روش کتابخانه ای و تحلیل و بررسی آن با شیوه توصیفی - تحلیلی خواهد بود.

با بررسی قصه گویی و نمایش از منظر اسلام، دریافتیم که اسلام به صراحت درباره این گونه هنرها نکته ای نگفته است؛ اما از مشی و شیوه عملی قرآن و ایمه می توان به نوعی تاییدی ضمنی برای آن یافت؛ چراکه خداوند بارها از این مسیله (برای رساندن مفاهیم به بشر) استفاده کرده است. همچنین علاوه بر انواع اقتباس، تعاریفی برای مفاهیم افترا، هتک و عصمت یافته ایم.

اقتباس از زندگی معصومین در متون نمایشی، بذاته مشکلی ندارد؛ ولی نباید مترتب امر حرامی شود. برای این مسیله دو امر حرام قابل تصور است: افترا و هتک. در اقتباس وفادارانه، معمولا در معرض این دو مسیله قرار نمی گیریم؛ اما در اقتباس آزاد و وام گیرانه، اگر نویسنده ادعای واقعیت کند، در معرض افترا قرار می گیرد و پس از افترا مسیله هتک به وجود می آید. نگارنده در خلق داستان، باید مراقب باشد تا به شخصیت های مقدس و معصومین توهین نکند. حتی اگر داستان غیرواقعی باشد، این توهین و هتک حرمت، از دیدگاه اسلام و تشیع غیرقابل بخشش است.