تقریرهای برهان امکان بر وجود خداوند در اندیشه غربی ؛ روند ، شیوه ها، ایزار ها و اعتبار معرفت شناختی

درتفکر مغرب زمین، از مهم ترین ادله اثبات وجود خداوند متعال، استدلال از راه امکان و وجوب است. واکاوی روند تقریرهای گوناگون آن، ویژگی های هر یک از آن تقریرها و تمایزهای آنها و نیز ارزیابی اعتبارمعرفت شناختی شان و دستیابی به معیار یا راه حلی برای ارزیابی، انگیزه کاوش کنونی است. پیامد این پژوهش این است مجموع تقریرها به دو شیوه یا با دو رویکرد عرضه شده اند: 1. تقریرهایی از راه علیت یا تبیین علی؛ 2. تقریرهایی از راه توصیف و توضیح یا تبیین غیرعلی. از سویی با بررسی تقریر آکویناس و لاک که از نمونه های شاخص تبیین علی اند، بدین نتیجه رهنمون می شویم که آن تقریرها یا استدلال از راه حدوث اند یا  استدلال از راه تبیین غیرعلی و نه استدلال از راه امکان و وجوب و نه استدلال بر اساس تبیین علی. ازاین رو، اعتبار معرفت شناختی آنها زیر سوال است. از سویی دیگر، استدلال لایب نیتس و دیگر تقریرهای از راه تبیین غیرعلی، دچار معضل اعتبار معرفت شناختی اند و دستیابی به معرفت یقینی، حتی بنابر فرض درستی، میسور نیست.