اثر تاریخ کاشت پاییزه بر رشد و عملکرد دانه ارقام آفتابگردان (.Helianthus annuus L) در شرایط شمال استان خوزستان

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت پاییزه بر عملکرد دانه ارقام آفتابگردان آزمایشی بصورت کرت های نواری در قالب طرح
بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار به مدت دو سال زراعی (97-1396 و 98-1397) در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی صفی آباد دزفول اجرا شد. عامل عمودی شامل هفت تاریخ کاشت (15 شهریور، اول مهر، 15 مهر، 30 مهر، 15 آبان، 30 آبان و 15 آذر) و عامل افقی شامل پنج رقم آفتابگردان (آذرگل، برزگر، پروگرس، فرخ و لاکومکا) بودند. نتایج نشان داد که در هر دو سال آزمایش بیشترین طول دوره رشد (204 روز) مربوط به تاریخ کاشت 30 آبان و رقم پروگرس و کمترین طول دوره رشد (118 روز) نیز مربوط به تاریخ کاشت 15 شهریور و رقم فرخ بود. در کلیه ارقام آفتابگردان با تاخیر در کاشت، قطر طبق و وزن هزار دانه کاهش یافتند. تاخیر در تاریخ کاشت در هر دو سال آزمایش باعث کاهش ارتفاع بوته ارقام آفتابگردان شد. بیشترین (8/42 درصد) و کمترین (7/37 درصد) میزان روغن دانه به ترتیب در تاریخ های کاشت اول (15 شهریور) و آخر (15 آذر) مشاهده شد. بین ارقام آفتابگردان نیز در دو سال آزمایش، ارقام آذرگل (9/41 درصد) و فرخ (0/38 درصد) بیشترین و کمترین میزان روغن دانه را داشتند. در هر دو سال آزمایش حداکثر عملکرد دانه در تاریخ کاشت اول (25 شهریور) از ارقام آذرگل (2971 کیلوگرم در هکتار) و پروگرس (2958 کیلوگرم در هکتار) بدست آمد و حداقل عملکرد دانه (232 کیلوگرم در هکتار) نیز مربوط به تاریخ کاشت 15 آذر و رقم لاکومکا بود. براساس نتایج این تحقیق کشت پاییزه ارقام آفتابگردان مورد ارزیابی در تاریخ های 15 شهریور تا اوایل مهر در شرایط اقلیمی شمال خوزستان مناسب است.