ارزیابی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ های کینوا (.Chenopodium quinoa Willd) با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره

به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی جهت استفاده در تحقیقات بعدی، در این پژوهش تنوع ژنتیکی 60 ژنوتیپ کینوا وارداتی با استفاده از نشانگرهای ریزماهواره  در سال 1400 در دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان  مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج ارزیابی های فنوتیپی ژنوتیپ های کینوا نشان داد که تنوع نسبتا بالایی در بین آن ها وجود داشت که در بین صفات مورد بررسی به ترتیب صفات عملکرد دانه در بوته (8/42) و تعداد روز تا خمیری شدن دانه (14/8) بیشترین و کمترین مقدار ضریب تغییرات فنوتیپی را داشتند. ارزیابی تنوع مولکولی ژنوتیپ ها با استفاده از 40 جفت نشانگر ریزماهواره، تعداد 136 باند چندشکل تولید کرد و میانگین تعداد آلل های موثر (81/1)، محتوای اطلاعات چندشکلی (60/0)، شاخص شانون (54/0) و تنوع ژنی نی (44/0)، وجود تنوع بالا در بین ژنوتیپ های کینوا را مورد تایید قرار داد. نشانگرهای KAAT027، KAAT036، KAAT040، KCAA014، KGA042، KGA055 و KGA059 با پنج آلل چندشکل، بیش ترین تعداد آلل چندشکل را در بین نشانگرهای مورد استفاده داشتند. میانگین تعداد آلل های موثر نشانگرهای ریزماهواره در ژنوتیپ های کینوا 81/1 آلل بود و نشانگرهای KAAT027 و KAAT006 با 75/3  و 08/1 آلل،
به ترتیب بیش ترین و کم ترین تعداد آلل موثر را نشان دادند. تجزیه خوشه ای با استفاده از روش UPGMA، 60 ژنوتیپ کینوا را در دو زیرجمعیت با 38 و 22 ژنوتیپ گروه بندی کرد. با توجه به اینکه یکی از معیارهای مهم در انتخاب نشانگرهای مناسب و سودمند، تعداد آلل موثر است، بنابراین می توان از نشانگرهای با تعداد آلل موثر بیش تر شامل KAAT027، KAAT036 و KAAT040 (هر سه با بیش از سه آلل موثر)، برای بررسی تنوع ژنتیکی در ژنوتیپ های کینوا در پژوهش های آتی استفاده کرد.