بررسی زمینه های تقلب علمی در دانشجویان و ارائه راهکارهای بازدارنده

تقلب علمی یکی از پدیده های جدید فضای آکادمیک در ایران است که ابعاد و انواع مختلفی را در برمی گیرد؛ بنابراین شناخت و ریشه یابی آن، مسیله این پژوهش است. براین اساس هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی زمینه و مولفه های  نهادی و فردی تاثیرگذار بر شکل گیری تقلب علمی در ایران و ارایه راهکارهای سیاستی توسط تصمیم گیران است.

روش پژوهش:

 روش پژوهش حاضر، توصیفی از نوع کیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل 15 نفر از خبرگان دانشگاهی است که به روش قضاوتی و گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها را پرسش نامه محقق ساخته است که طی سه مرحله (به شیوه رفت وبرگشت) شاخص یابی با استفاده از فن دلفی، تکمیل شد و اعتباریابی الگوی مفهومی پژوهش با بهره گیری از نظر خبرگان صورت پذیرفت.

یافته های پژوهش نشان داد که عوامل موثر بر بروز تقلب در دانشگاه های ایران شامل دو دسته مولفه فردی و سیستمی و 21 شاخص مرتبط با این مولفه ها است. عوامل فردی مربوط به ویژگی های ذاتی و شخصیتی دانشجویان ازجمله: نداشتن ایده، عدم توانایی مدیریت زمان، عدم احساس گناه، کمبود بعضی مهارت ها و همچنین بعضی نواقص در اساتید از جمله: دانش ناکافی، عدم ایجاد انگیزه کافی در بین دانشجویان و غیره است. عوامل سیستمی یا نهادی نیز بیشتر ناشی از قوانین ناقص و ناکافی دانشگاه ها، آموزش نامناسب این مراکز و عدم توجه کافی به مقوله کپی برداری و سرقت علمی است.

نتیجه گیری:

 در پایان بر اساس هر دو دسته مولفه تاثیرگذار فردی و سیستمی، راهکارهایی به شکل عملی برای مقابله با تقلب علمی در دانشگاه ها ارایه داده است.