تحلیل فقهی وضعیت شیوع ‏بیماری های فراگیر با تاکید بر قاعده لاضرر

همواره یکی از عوامل تهدیدکننده سلامت جامعه انسانی، شیوع ‏بیماری های واگیردار بوده است. اگرچه با پیشرفت علم پزشکی بسیاری از این خطرات کاهش چشم‏گیری داشته است اما باز شاهدیم که بیماری‏ای نظیر کروناویروس، سلامت جوامع را با خطر جدی مواجه می‏نماید و در این راستا، هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت شیوع ‏بیماری های فراگیر به منظور بازنگری در تحلیل وضعیت مذکور، انتخاب شده است. 

روش پژوهش: 

این پژوهش، با روش توصیفی - تحلیلی است.

یافته‏ ها:

 برداشت‏ها از قلمروی قاعده لاضرر و لاضرار در پرتوی برداشت‏های متفاوت از مفاد آن بسیار متنوع است؛ به گونه‏ای که کاربرد آن را بسیار دشوار ساخته است. بنابراین به دنبال یافتن یک معیار مشخص پیشنهاد می‏شود که لاضرر را نفی نفس ضرر و لاضرار را منع ایراد ضرر بواسطه سوءاستفاده از حق تلقی کرده و معیار سوءاستفاده از حق نیز تخطی از رفتار متعارف در نظر گرفته شود.

نتیجه‏ گیری:

 مادامی که وضعیت شیوع ‏بیماری های فراگیر وجود دارد، انتقال بیماری به مثابه ایراد ضرر است و بواسطه جریان قاعده لاضرر، انتقال و تسهیل سرایت بیماری ممنوع است و حتی اگر عملی که در وضعیت عادی، در حوزه حقوق اشخاص است، زمینه‏ساز انتقال بیماری و ایراد ضرر تلقی گردد، در وضعیت شیوع بیماری، رفتاری نامتعارف به شمار آمده و به واسطه بخش دوم قاعده که لاضرار باشد محدود و ممنوع می‏شود. ‏هم چنین با توجه به آنکه در وضعیت مذکور، ضرر فردی در مقابل ضرر جامعه قرار می‏گیرد و ضرر جامعه اهم است، تعارض ضررها چالشی ایجاد نمی‏کند.