نقش واسطه ای خودکارآمدی و ناامیدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده با بی حوصلگی نوجوانان دختر

شواهد نشان می دهد جو عاطفی خانواده بر بی حوصلگی در دوره نوجوانی اثرگذار است. هرچند در پژوهشهای پیشین رابطه میان جو عاطفی خانواده و بی حوصلگی مورد بررسی قرار گرفته است، اما درباره سازو کارهای زیربنایی این رابطه مطالعات اندکی وجود دارد. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای خودکارآمدی و ناامیدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده و بی حوصلگی نوجوانان انجام شده است. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر دوره اول متوسطه منطقه 11 تهران در سال تحصیلی 99-1398 بود که از میان آنها 280 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس خودکارآمدی عمومی (شرر و همکاران، 1982)، مقیاس ناامیدی کودکان و نوجوانان (کازدین و همکاران، 1986)، پرسشنامه جو عاطفی خانواده (نودرگاه فرد، 1373) و مقیاس چندبعدی حالت بی حوصلگی (فالمن و همکاران، 2013) گردآوری و از طریق همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه شدند. نتایج نشان داد که اثر مستقیم جو عاطفی خانواده بر خودکارآمدی مثبت معنادار و بر ناامیدی و بی حوصلگی منفی معنادار بود. همچنین، اثر مستقیم خودکارآمدی بر بی حوصلگی منفی معنادار، اما اثر مستقیم ناامیدی بر بی حوصلگی معنادار نبود. همچنین، یافته های پژوهش نشان دادند که خودکارآمدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده و بی حوصلگی نقشی واسطه ای دارد، اما ناامیدی در رابطه میان جو عاطفی خانواده و بی حوصلگی نقشی واسطه ای ندارد. بر اساس یافته ها، می توان نتیجه گرفت خودکارآمدی از عوامل مهم اثرگذار بر بی حوصلگی در میان نوجوانان به شمار می آید، بنابراین، بهبود سطح خودکارآمدی می تواند روشی مطلوب برای کمک به نوجوانان در برابر مشکلات و پیشگیری از بی حوصلگی باشد.