پیش بینی تغییرات تخریب اراضی در کانون بحرانی ریزگردی تحت تاثیر پدیده تغییر اقلیم (مطالعه موردی: کانون ریزگرد جنوب شرق اهواز)

تغییراقلیم پدیده پیچیده اتمسفری- اقیانوسی در مقیاس جهانی است. این پدیده توزیع نامناسب عوامل آب و هوایی، کاهش کیفیت منابع آب و خاک و در نهایت فرسایش و تخریب اراضی را به همراه دارد. این مطالعه با هدف پیش بینی اثرات تغییر اقلیم در روند تخریب اراضی و توسعه کانون ریزگردی، در کانون ریزگرد جنوب شرق خوزستان انجام گرفت. لذا از مدلهای سه بعدی جفت شده اقیانوسی- اتمسفری AOGCM با نام HadCM3، برای شبیه سازی متغیرهای اقلیمی دما، باد، بارش و تبخیر وتعرق؛ تحت سناریوهای انتشار B2 و A2 استفاده گردید. به منظور ریزمقیاس نمایی داده های اقلیمی روزانه، از مدل ریزمقیاس نمایی SDSM و همچنین برای شبیه سازی روند تخریب اراضی، از مدل مدالوس اصلاح شده استفاده شد. نتایج بررسی سناریوهای مختلف تغییراقلیم نشان داد که میزان بارش در دوره آتی نسبت به دوره پایه تحت سناریوی A2 به میزان 4/6 درصد افزایش و تحت سناریوی B2 به میزان 8/4درصد افزایش می یابد. هر دو سناریو به طور مشترک روندی افزایشی را برای دمای منطقه برای هر دو دوره، پیش بینی کردند. اما شیب این افزایش تحت سناریوی  A2بیشتر از B2 بود. نتایج نشان داد که با توجه به تغییرات بارش و دما، مقدار تبخیر و تعرق در دوره آتی نسبت به دوره پایه تحت سناریوی A2 افزایشی معادل 3/14درصد و تحت سناریوی B2 نیز افزایشی معادل 1/9درصد خواهد داشت. بیشترین همبستگی مقادیر مدل سازی شده و مشاهده شده در پارامترهای بارش و دما (بین86 درصد تا 98درصد در تمامی مدل ها) بدست آمد. درنهایت تحقیق نشان داد در واحدهای اراضی کانون ریزگرد جنوب شرقی اهواز، به طور متوسط تخریب اراضی در دوره آتی نسبت به دوره پایه تحت سناریوی B2  افزایشی به میزان 63/2-6/1 درصد و تحت سناریوی A2 نیز به میزان 94/2-34/2 درصد خواهد داشت. بنابراین، میزان تخریب اراضی در این منطقه تاحدودی متاثر از تغییر سناریوهای تغییرات اقلیم است. لذا علیرغم تایید وجود پدیده تغییر اقلیم در کانون جنوب شرق اهواز، به نظر می رسد، عوامل دیگری نظیر عوامل مدیریتی و انسانی همچون توسعه تغییرات کاربری اراضی، تشدید فعالیت های انسانی در منطقه مورد مطالعه نقش بارزتری نسبت به تقییرات اقلیمی ایفا کرده اند.