گیاه قوم شناسی (با تاکید بر کاربرد دارویی) گیاهان شرق استان گلستان (اقوام ترکمن)

گیاه قوم شناسی (Ethenobotany) مردمی با استفاده از دانش عمومی مردم در خصوص استفاده از گیاهان برای مصارف مختلف از جمله درمان خانگی بیماری ها توسط گیاهان در فرهنگ ها و اقوام مختلف مبادرت می نماید. گلستان به عنوان یکی از استان های با اهمیت ایران برای استخراج دانش گیاه شناسی بومیان مطرح است. ترکمن یکی از اقوام این استان است که توانسته است از ظرفیت طبیعت استفاده مطلوبی نماید. پژوهش حاضر به منظور جمع آوری و طبقه بندی گیاهان دارویی مورد استفاده توسط بومیان روستاهای ترکمن نشین شرق استان گلستان در سال 1397 انجام شد. بدین منظور مراجعه به 30 روستا و مصاحبه با 90 فرد محلی، که از گیاهان دارویی برای درمان بیماری های مردم استفاده می کردند، صورت گرفت. نتایج نشان داد که در دانش اتنوبوتانی بومیان منطقه مورد مطالعه، حدود 54 گونه گیاهی جایگاه ویژه ای دارند ، که در این بین خارمریم (Silybum marianum L.) با 78، گزنه (Urtica dioica L.) با 65 و همیشه بهار (Calendula persica C.A.Mey.) با 62، به ترتیب بالاترین میزان گزارش استفاده (UR) را نشان دادند. خارمریم با 0.86، گزنه با 0.72 و همیشه بهار با 0.68 بیشترین میزان شاخص فراوانی نسبی ثبت (RFC) را داشتند. بیشترین تعداد گونه ها به ترتیب متعلق به تیره های کاسنی (Asteraceae) و نعناع (Lamiaceae) بود. بیشترین مصرف گیاهان دارویی به بیماری های دستگاه گوارش و قلبی عروقی تعلق گرفت. بیماری های عصبی، تنفسی و قندخون بیشترین میزان فراوانی شاخص اجماع مطلعین (ICF) را نشان دادند.