مقایسه تحلیلی معماری مکشوفه از غار اسپهبد خورشید شهرستان سوادکوه با دیگر آثار معماری به دست آمده از دوره ساسانی

غار اسپهبد خورشید یکی از بزرگترین طاق های طبیعی دنیا محسوب می شود، که دارای آثار شگفت انگیزی از معماری اواخر دوره ساسانی است. در داخل این طاق با آثار معماری دوره ساسانی مواجه می شویم، که از لاشه سنگ و ملاط ساروج ساخته شده است. هدف از این پژوهش، مطالعه آثار معماری این محوطه و مقایسه آن با دیگر آثار معماری دوره ساسانی در دیگر نقاط ایران است. پرسشی که در این پژوهش مطرح می باشد، این است که چه شباهت هایی بین آثار معماری به دست آمده از غار اسپهبد خورشید با دیگر آثار معماری مکشوفه از دوره ساسانی وجود دارد؟ فرضیه پژوهشی حاضر در پاسخ به این سوال این است که استفاده از مصالح لاشه سنگ و ملاط ساروج، راهروهای طویل، طاق های گهواره ای و طاق های هلالی در غار اسپهبد خورشید نشان دهنده شباهت زیاد این بنا با آثار معماری دوره ساسانی است. . در این تحقیق با استفاده از بررسی میدانی و مستند سازی آثار معماری مکشوفه از غار اسپهبد خورشید، به بررسی آثار معماری این غار پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که آثار معماری این غار به لحاظ نوع مصالح و نوع  پلان شباهت زیادی به دیگر آثار معماری دوره ساسانی در دیگر نقاط ایران دارد. بنابراین می توان گفت آثار معماری مکشوفه از غار اسپهبد خورشید یکی از منحصرترین آثار معماری اواخر دوره ساسانی می باشد که در منطقه مازندران کشف گردیده و به لحاظ نوع معماری، قدمت تاریخی و ارتفاع قلعه دارای اهمیت زیادی است.