هنجارمندشدن و به متن قانون در آمدن آموزه های جرم شناسی پیشگیرانه

توجه به آموزه های جرم شناسانه در زمان حاضر به یک موضوع غیرقابل انکار تبدیل شده است. بالتبع در قوانین ایران نیز یافته های جرم شناسانه متبلور گردیده است و دست آوردهای آن در متحول ساختن این قوانین تاثیر به سزایی داشته است. از جمله این حیطه ها می توان به حیطه های کاربردی اشاره نمود که یکی از انواع آن جرم شناسی پیشگیرانه است که به موجب آن، اقدامات و تدابیری مورد توجه واقع می شود که موجب پیشگیری از وقوع جرم گردد.

پژوهش حاضر از نظر نوع و هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، توصیفی است.

آموزه های جرم شناسی پیشگیرانه که به صورت پیشگیری وضعی و اجتماعی تقسیم می شود، در میان قوانین ایران نیز بی تاثیر از این مساله نبوده است و در طول دوره های قانونگذاری به نسبت از نتایج و دست آوردهای جرم شناسی پیشگیرانه تاثیر پذیرفته است و تعدادی از دست آوردهای جرم شناسی مذکور به صورت های مختلفی به محدوده سیستم عدالت کیفری ایران راه یافته است و تاثیرات زیادی را از خود به جای گذاشته است؛ به نحوی که می توان از هنجارمند شدن این تاثیرات اشاره داشت.

در قانون قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392 توجه بیشتری از طرف مقنن به دست آوردهای جرم شناسی پیشگیرانه صورت گرفته است و از جلوه های آن در زمینه تبلور پیشگیری وضعی و به متن قانون در آمدن آموزه های آن می توان به تدابیر حمایت از شاهد یا مطلع، پیشگیری از آسیب رسیدن به افراد و دلایل اثبات جرم، کنترل نمودن مبادی ورودی و خروجی جهت قاچاق کالا، ممنوعیت تصویربرداری و ضبط صدا از جلسه دادگاه، نظارت بر ضابطین به وسیله دادستان، تفکیک زندانیان و حمایت اقتصادی در مراحل دادرسی از فرد بزه دیده اشاره داشت و هم چنین جلوه های آموزه های پیشگیری اجتماعی جامعه مدار و رشد مدار در قانون آیین دادرسی کیفری نیز تبلور داشته است.