شرق شناسی و تولید بحران در افغانستان

یکی از جنبه های بارز تاریخ معاصر افغانستان، ظهور بحران های فراگیر بویژه در دهه های اخیر است که معلول عوامل متعدد داخلی و عمدتا خارجی است. این نوشتار در صدد بررسی نقش گفتمان شرق شناسی در تولید و گسترش این بحران ها  با روش توصیفی تحلیلی توام با تفسیر می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که شرق شناسی، اغلب به دلیل ذات و ماهیت استعماری و نژادپرستانه خود، تلاش در ایجاد انواع بحران ها در کشورهای تحت نفوذ غرب داشته تا از این رهگذر زمینه را برای استثمار این کشورها توسط نظام سلطه مهیا سازد. البته برخی از شرق شناسان از قاعده مستثنی بوده و صرفا با انگیزه های دیگری دست به فعالیت های خاص در این مناطق زده اند. شرق شناسان، با ایجاد انواع بحران ها و دامن زدن به منازعات میان گروه های اجتماعی (قومی - مذهبی) و نخبگان سیاسی، عامل اصلی بحران در افغانستان بوده اند. بر این اساس می توان گفت، شرق شناسی، عامل عمده ایجاد و گسترش بحران در سطوح و لایه های گوناگون فرهنگی، سیاسی و اجتماعی در این کشور به شمار می آیند.