اثر ازدحام گردشگر بر ‏سلامت جامعه میزبان با تاکید بر ایران

در ادبیات حوزه گردشگری بیشتر بر اثرات مثبت اقتصادی (افزایش درآمد و ایجاد اشتغال) و فرهنگی- اجتماعی (حفظ آثار تاریخی و سنت های فرهنگی) پدیده گردشگری توجه شده است. با این حال پدیده گردشگری پیامدهای منفی اقتصادی (چون افزایش قیمت مسکن، کالاها و خدمات)، و زیست محیطی (مانندآلودگی هوا و تخریب زیست گاه های طبیعی) نیز دارد که می بایست بدان توجه داشت. این پدیده هم‏چنین پیامدهایی بر سلامت ساکنان جامعه مقصد دارد. شیوع بیماری های همه گیر نیز از اثرات منفی گردشگری بر سلامت جوامع است. افزایش هزینه های سلامت به عنوان نماگری از وضعیت سلامت، اثر منفی گردشگری بر سلامت جامعه میزبان را نشان می دهد. این مطالعه با هدف بررسی اثرات نسبت گردشگری ورودی به جمعیت جامعه میزبان (ازدحام گردشگر)، انتشار دی اکسید کربن سرانه و تولید سرانه بر هزینه سلامت سرانه، با رویکرد رابطه غیر خطی تولید سرانه با متغیر وابسته انجام شده است. در این مطالعه از روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM)، برای 30 کشور عضو کشورهای اسلامی و صادرکننده نفت منتخب (بر اساس حداکثر داده موجود) طی سال های 2018-2004 استفاده شده است. نتایج برآورد الگوی پژوهش نشان می دهد نسبت گردشگری به جمعیت و انتشار دی اکسید کربن اثر مثبت و معنی داری بر هزینه سلامت دارند و تولید سرانه رابطه غیر خطی به شکل U وارون با هزینه سلامت دارد. این یافته نشان می دهد که افزایش تولید سرانه پس از رسیدن به نقطه بیشینه موجب کاهش هزینه های سلامت می شود. بنابراین، توصیه می شود تا قبل از رسیدن به این نقطه، بخشی از درآمد مالیاتی اخذ شده از دهک‏های بالای درآمدی به سرمایه گذاری در بخش سلامت به منظور بهبود سلامت جامعه تخصیص یابد. هم‏چنین پیشنهاد می شود برای کاهش اثر نامطلوب گردشگری بر سلامت، از مناطق جاذب گردشگری از گردشگران ورودی مالیات اخذ شود. علاوه براین، توصیه می شود روش های بهداشت زیست محیطی و سلامت شغلی در طراحی، ساخت و بهره برداری از امکانات صنعت گردشگری لحاظ شود.