تعیین شاخص های ارزیابی دسترس پذیری محیط تعامل در سامانه های آموزش مجازی با بهره گیری از روش BWM

هدف از پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی قابلیت های دسترس پذیری محیط تعامل در سامانه های آموزش مجازی است.

روش پژوهش: 

در مرحله اول تحقیق، برای شناسایی شاخص های ارزیابی از شاخص های مندرج در ایزو 9241، سیاهه ای بومی سازی شده منطبق با سامانه های آموزش مجازی در داخل کشور تهیه شد. سپس با بهره گیری از روش دلفی فازی و نظرات خبرگان از نظام آموزش عالی کشور، شاخص های شناسایی شده، تعدیل و نهایی شدند. در مرحله بعد این شاخص ها با استفاده از روش BWM از دیدگاه صاحب نظران حوزه دسترس پذیری سامانه های آموزشی و یادگیری الکترونیکی اولویت بندی و میزان اهمیت آن ها مشخص شد.

چارچوب نهایی شاخص های ارزیابی قابلیت های دسترس پذیری محیط تعامل (رابط کاربری) سامانه های آموزش مجازی در چهار شاخص کلی (رهنمودهای عمومی و ملزومات، ورودی ها، خروجی ها، خدمات پشتیبانی، کمک و مستندسازی آنلاین) و با 24 زیرشاخص تدوین و اولویت بندی شد. بدین منظور از نرم افزار لینگو استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش مولفه«سازگاری با فناوری های دسترس پذیری ساز» رتبه اول را در بین تمامی زیر شاخص ها کسب کرد. مولفه «مستندسازی آنلاین» رتبه دوم و «تنظیم سطوح دسترس پذیری» رتبه سوم را کسب کردند. آخرین رتبه نیز (رتبه 24) به «دوربین» تعلق گرفت.

اتفاق نظری در مورد چارچوب استاندارد برای ارزیابی قابلیت دسترس پذیری سامانه های آموزش مجازی وجود ندارد. در بیان کلی باید گفت با مرور تحقیقات انجام شده در این حوزه، خلا تحقیقاتی در زمینه عدم شناسایی همه جانبه و ارایه تصویر کلی و منسجم جهت ارزیابی دسترس پذیری محیط تعامل در سامانه های آموزش مجازی دیده شد و این نتیجه حاصل شد که برای بهبود استفاده از سامانه های آموزش مجازی، شناسایی و اولویت بندی عوامل مرتبط با ارزیابی قابلیت دسترس پذیری سامانه های آموزش مجازی ضروری است. از نوآوری مقاله حاضر، ارایه چارچوبی جامع برای شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی دسترس پذیری محیط تعاملی در سامانه های آموزش مجازی به صورت بومی شده برای کشور است. سرعت اینترنت در ایران بالا نیست و روشن کردن دوربین در زمان برگزاری کلاس های مجازی به علت حجم بالای اینترنتی که مصرف می کند باعث قطع اتصال و ارتباط فی مابین است. جامعه آماری پژوهش به این حقیقت واقف بوده اند، به همین خاطر باتوجه به شرایط موجود کمترین وزن را به این شاخص اختصاص دادند.