اثر تیمول، ترانس آنتول و دی آلیل دی سولفاید بر بقا و سیستم آنتی اکسیدانی زنبور عسل

زنبورعسل نقش کلیدی در امنیت غذایی داشته اما سلامت کندوهای آن با آفات مختلف مانند واروآ تهدید شده، بنابراین استفاده از کنه کش های شیمیایی اجتناب ناپذیر بوده اما کاربرد مکرر آن ها باعث مقاومت واروآ شده، بنابراین توجه محققین به سموم با منشا گیاهی جلب شده است. علی رغم کارایی سموم گیاهی در مبارزه با واروآ، اثرات جانبی آن ها بر سلامت کندو نکته کلیدی است. با این هدف، در پژوهش حاضر اثرات زیستی تیمول، ترانس آنتول و دی آلیل دی سولفاید که به عنوان کنه کش های مناسب معرفی شده اند، روی زنبورهای عسل بررسی شد. نتایج نشان داد که غلظت ایجادکننده کشندگی 50 درصد زنبورها با تیمول، ترانس آنتول و دی آلیل دی سولفاید به ترتیب معادل 46/16، 22/55 و 30/37 میلی گرم بر میلی لیتر بود. اثرات غلظت های کشندگی LC15، LC30 و LC50 از این ترکیبات بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی زنبورعسل (کاتالاز، سوپراکسیددیسموتاز وگلوتاتیون اس-ترانسفراز) و میزان پراکسیداسیون لیپیدی، نشان داد که میزان فعالیت این آنزیم ها در تیمارهای تیمول و ترانس آنتول، افزایش معنی داری در مقایسه با شاهد داشته، در حالی که در تیمارهای دی آلیل دی سولفاید، میزان فعالیت این آنزیم ها کاهش یافت. همچنین نتایج نشان داد که میزان مالون دی آلدهید در همه تیمارها کاهش معنی دار داشت. مطالعه میزان بقا نشان داد که در هر سه غلظت تیمول، ترانس آنتول و دی آلیل دی سولفاید به ترتیب در چهار، شش و سه روز پس از تیمار، تلفات 100 درصدی زنبورهای عسل مشاهده شد. نتایج نشان داد که غلظت هایی زیرکشندگی ترکیبات مورد مطالعه، قادر به القای استرس اکسیداتیو بوده که می-تواند بقای حشره را تحت تاثیر قرار دهد. لذا توصیه می شود که استفاده از این ترکیبات برای مبارزه با واروآ در زنبورستان با احتیاط صورت گیرد.