شکتی و اناهیتا: بررسی دو اسطوره مونث در اساطیر هند و ایران و انعکاس آن درآثار هنری

پرستش الهیت مونث در اساطیر ایرانی و دین هندو از اهمیت بسیار برخوردار است. در راس همه خدابانوان هندو، شکتی قرار دارد که ذات اعلای الهی مونث است. در جریان تحولات جامعه هندوی هند به طورمعمول الهه پرستی کاملا جدا از عبادات خدایان مذکر نبوده است و خدابانوان بسیار از هر قسم در دین هندو حضور دارند. صورتی از دین هندویی خداپرستانه، پرستش خدابانو شکتی است که نقش بسیار مهمی در تفکر هندویی دارد. روش تحقیق در این پژوهش به صورت توصیفی۔تحلیلی است و در آن بیشتر از متونی با محوریت شکتی استفاده شده است تا ماهیت و کارکرد این دو الهه را مورد بررسی دقیق قرار دهد. شکتی مادر کیهان است؛ او که قدرت الهی است خالق، حافظ و نابودکننده جهان است. در آیین شکتی زن مقامی عالی می یابد، زیرا زن تجسد الهه انگاشته می شود. مقام زن در مقابل مردان، و برابری طبقات در این کیش فقط در آداب دینی ظهور دارند. اهمیت نقش آناهیتا را در فرهنگ ایران می توان به تاثیرگذاری این نقش و حضور معنوی آن در اندیشه دینی مبتنی بر نگهبانی از آب که عنصر حیات است و باروری که تضمین حیات است و ماندگاری و حمایت از عنصر سلطنت مشاهده کرد. می توان گفت اناهیتا همان جایگاهی را در نزد مردم باستان ایران که شکتی در آیین هندو داشته است.

اهداف پژوهش:

بررسی مقام دو اسطوره مونث شکتی و اناهیتا در ادیان هندویی و ایران باستان.بررسی دو اسطوره شکتی و آناهیتا در آثار هنری.

سوالات پژوهش:

چه پیوستگی بین این دو خدابانوی شکتی و آناهیتا وجود دارد؟دو اسطوره شکتی و آناهیتا چه بازتابی در آثار هنری داشته اند؟