بررسی اثر کاربرد سوپرجاذب رطوبتی و تلقیح با قارچ میکوریزا بر جذب عناصر غذایی، کارآیی مصرف آب و عملکرد گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum) در شرایط کم آبیاری

به منظور بررسی اثر سوپرجاذب رطوبتی و تلقیح میکوریزایی بر میزان مصرف آب، جذب عناصر غذایی، عملکرد کمی و کیفی سیب زمینی (Solanum tuberosum) آزمایشی به صورت طرح استریپ- پلات فاکتوریل (طرح نواری) با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی طی سال های 98-1397 در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی همدان به اجرا درآمد. در این تحقیق، مقدار آب آبیاری در سه سطح (100 ، 75 و50 درصد نیاز آبی بر اساس تبخیر و تعرق) در کرت های افقی و فاکتور استفاده از سوپر جاذب Trawat200A با دو سطح (0 و 80 کیلوگرم در هکتار) و میکوریزادر دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح با میکوریزا گونه Glomus etunicatum) در کرت های عمودی قرار گرفتند. در طول فصل رشد، درصد کلونیزاسیون ریشه، غلظت عناصر غذایی در اندام های مختلف اندازه گیری شد. در مرحله برداشت عملکرد هر کرت توزین، ماده خشک غده اندازه گیری و کارآیی مصرف آب تعیین گردید. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثرات اصلی میزان آبیاری، استفاده از میکوریزا و سوپرجاذب در عملکرد غده و درصد ماده خشک آن، میزان جذب عناصر غذایی در ساقه، برگ و در غده معنی دار شد. در مقایسه اثر سال های آزمایش صرفا در کارآیی مصرف آب تفاوت معنی دار (P≤0.05) مشاهده شد. مقایسه میانگین ها نشان داد که با اعمال کم آبیاری (کاهش میزان آب آبیاری) عملکرد کل 96/8 تن در هکتار کاهش پیدا کرد، اما این کاهش در شرایط تلقیح توام با میکوریزا و با کاربرد پلیمر سوپر جاذب به طور معنی داری (فقط 92/4 تن در هکتار) کمتر بود. در شرایط کم آبیاری متوسط و شدید استفاده از میکوریزا و سوپر جاذب عملکرد کل را در مقایسه با عدم استفاده از آ ن ها به ترتیب حدود 5/9 و 15/10 درصد افزایش داد. همچنین میزان جذب عناصر غذایی (پرمصرف و کم مصرف) در غده و نیز در شاخ و برگ متناسب با کاهش میزان آب آبیاری کاهش پیدا کرد. میکوریزا و سوپرجاذب در افزایش قدرت جذب عناصر غذایی به ویژه در شرایط کم آبیاری موثرتر عمل کردند. در مجموع، تلقیح با میکوریزا و به کارگیری سوپرجاذب در سیب زمینی اثرات مثبت و موثری در جذب مواد غذایی و همچنین عملکرد کل در شرایط کم آبیاری و به ویژه با اعمال کم آبیاری شدید داشت.