کاربرد اسید سالیسیلیک و سیلیکون بر برخی شاخص های ‏فیزیولوژیکی و ریخت شناسی در دو اکوتیپ گیاه گل سازویی ‏‎(Scrophularia striata L.)‎‏ در شرایط تنش خشکی

در عصر حاضر، کمبود آب از چالش های اصلی زیست محیطی برای گیاهان است که به اختلالات متابولیکی و فیزیولوژیکی منجر می شود و در سال های اخیر شایان توجه محققان قرار گرفته است. اسید سالیسیلیک و سیلیکون به عنوان دو تعدیل کننده تنش خشکی در گیاهان شناخته شده اند. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی تنش خشکی بر شاخص های فیزیولوژیکی و ریخت شناسی گل سازویی برای معرفی در مناطق خشک در سال زراعی 1400-1399 در قالب فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در دانشگاه ایلام انجام شد. در این پژوهش تنش خشکی در دو سطح (50 و 100 درصد ظرفیت زراعی)، اسید سالیسیلیک (SA) در دو سطح (صفر و ppm 100)، سیلیکون (Si) در دو سطح (0 و 1 گرم در لیتر) و نیز دو اکوتیپ (ایلام و آبدانان) بر صفات فتوسنتز، پارامترهای تبادل گازی، محتوی رطوبت نسبی برگ، پروتیین کل و شاخص های ریخت شناسی گل سازویی بررسی شدند. نتایج حاصل از این آزمایش نشان دادند تنش خشکی باعث کاهش محتوی رطوبت نسبی برگ، پروتیین کل، فتوسنتز، پارامترهای تبادل گازی و افزایش نشت یونی شد. همچنین از لحاظ ساختاری کاهش عرض روزنه، عرض سلول های نگهبان روزنه، تراکم روزنه در واحد سطح و قطر بافت های آوندی را موجب شد. کاربرد اسید سالیسیلیک و سیلیکون باعث بهبود فتوسنتز، پارامترهای تبادل گازی، رطوبت نسبی و پروتیین کل در اندام هوایی شد. همچنین محلول پاشی اسید سالیسیلیک و سیلیکون به بهبود شاخص های ریخت شناسی ناشی از تنش خشکی منجر شد. نتایج کلی نشان دادند تنش خشکی اثرات منفی بر گیاه گل سازویی دارد و کاربرد اسید سالیسیلیک و سیلیکون می تواند تحمل تنش خشکی در گیاه را بهبود بخشد.