شناسایی عوامل قارچی پوسیدگی خشک غده های بذری سیب زمینی و ارزیابی اثر برخی سنجه های شدت بیماری بر پیشرفت بیماری

بیماری پوسیدگی خشک فوزاریومی یکی از مهمترین بیماری های قارچی پس از برداشت سیب زمینی است که موجب کاهش عملکرد و کیفیت غده های بذری تولیدی می شود. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت سلامت نمونه های بذری جمع آوری شده از مزارع بذری سیب زمینی به عوامل بیماری پوسیدگی خشک و همچنین ارزیابی برخی سنجه های موثر در شدت بیماری به ویژه میزان فعالیت آنزیم های برون سلولی و تولید فوزاریک اسید روی میزان شاخص بیماری و حجم پوسیدگی غده های سیب زمینی است. به منظور شناسایی گونه های Fusarium از غده های بذری ارقام مختلف سیب زمینی تولید شده در مزارع استان های اردبیل، چهار محال بختیاری، خراسان رضوی، زنجان، فارس، لرستان، مرکزی و همدان نمونه برداری شد. در مجموع، حدود 18 درصد از نمونه های غده های بذری جمع آوری شده از مزارع مختلف در دامنه 1 تا 3 درصد آلوده به بیماری پوسیدگی خشک بودند. بر اساس ویژگی های ریخت شناختی و مولکولی، 26 جدایه متعلق به گونه های F. solani sensu lato (13 جدایه)، F. oxysporum (8 جدایه) و F. sambucinum (5 جدایه) شناسایی شدند. نتایج نشان داد که حجم پوسیدگی ایجاد شده روی غده ها توسط جدایه های Fusarium spp. تحت تاثیر تولید و یا عدم تولید فوزاریک اسید و سطح فعالیت آنزیم های سلولاز و آمیلاز قرار می گیرد. یافته های این پژوهش دیدگاه های جدیدی را درباره وضعیت سلامت غده های سیب زمینی و تاثیر میزان آنزیم های برون سلولی و فوزاریک اسید ترشح شده توسط جدایه های قارچی بر میزان پیشرفت بیماری در غده ها ارایه می دهد که می توانند در بازنگری استاندارد ملی سلامت غده های بذری و مدیریت موثر بیماری در انبار مورد استفاده قرار گیرند.