اثرات نماتد Steinernema carpocapsae روی شته معمولی گندم Schizaphis graminum (Hemiptera: Aphididae)

 شته معمولی گندم Schizaphis graminum (Hemiptera: Aphididae) ، یکی از مهمترین آفات غلات است که هر ساله خسارت زیادی به مزارع گندم کشور وارد می سازد. هدف تحقیق حاضر، بررسی تاثیر کشندگی و زیرکشندگی نماتد Steinernema carpocapsae بر فراسنجه های جدول زندگی و فعالیت آنزیم فنل اکسیداز شته معمولی گندم با استفاده از سوبسترای (L-dihydroxyphenylalanin) L-DOPA در اتاقک رشد با شرایط دمایی 2±25 درجه‏ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره‏ی نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی بود. آنزیم فنل اکسیداز نقش کلیدی در سیستم ایمنی ذاتی حشرات دارد. مقدار LC50 نماتد مورد مطالعه روی شته های ماده بالغ S. graminum، 136 لارو سن سوم بر حشره به دست آمد. طبق نتایج، این نماتد تاثیر کشندگی بالایی روی مراحل بالغ شته ها دارد. نتایج آزمایش تاثیر زیرکشندگی (LC30) این نماتد نشان داد که میزان پوره زایی در تیمار نماتد (07/19پوره/به ازای هر شته کامل) به طور معنی داری کمتر از شاهد (16/39 پوره/ به ازای هر شته کامل) بود. هم چنین، نماتد مورد مطالعه به طور معنی-داری باعث کاهش ویژگی های دموگرافی شته معمولی گندم شدند. مقدار نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) شته ها در تیمار نماتد و شاهد به ترتیب 300/0 و 421/0 بر روز بود. در این بررسی، میزان فعالیت آنزیم فنل اکسیداز، براساس میکرومول بر دقیقه بر میلی گرم پروتیین شته های تیمار شده تفاوت معنی داری با شاهد داشت. نتایج نشان داد که نماتد S. carpocapsae اثر کشندگی و زیرکشندگی قابل ملاحظه ای روی شته معمولی گندم دارد و بعد از مطالعات مزرعه ای، می تواند در کنترل بیولوژیک و برنامه های مدیریت تلفیقی آفت مذکور مورد استفاده قرار گیرد.