زیست شناسی و پارامترهای رشد جمعیت Trogoderma granarium Everts (Coleoptera: Dermestidae) روی ارقام مختلف برنج

لمبه گندم، Trogoderma granarium (Everts) (Coleoptera: Dermestidae)، یکی از آفات پلی فاژ غلات انباری در ایران و برخی کشورهای جهان می باشد. در این تحقیق، به منظور تعیین مقاومت و حساسیت ارقام برنج در برابر لمبه گندم، زیست شناسی و پارامترهای رشد جمعیت آفت روی شش رقم تجاری برنج (تیسا، خزر، شفق، صدری، نعمت و هاشمی) در دمای 1 ± 33 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5 ± 65 درصد و 24 ساعت تاریکی بررسی شد. نتایج نشان داد که درصد زنده مانی مراحل نابالغ روی رقم صدری بیشتر از سایر ارقام بود. سوسک های پرورش یافته روی رقم خزر حدودا به 8 روز زمان طولانی تری در مقایسه با رقم صدری، برای تکمیل دوره نشو و نمای نابالغ خود نیاز داشتند. زادآوری لمبه گندم (تعداد تخم های گذاشته شده در طول دوره تخمگذاری) روی ارقام صدری و تیسا به طور معنی داری بیشتر از رقم خزر بود. بیشترین نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) روی رقم صدری و کمترین آن روی ارقام هاشمی، شفق و خزر بود. علاوه بر این، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) روی ارقام صدری و تیسا بیشتر از سایر ارقام به دست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که ارقام صدری و تیسا در مقایسه با ارقام هاشمی، شفق و خزر حساس تر می باشند. از ارقام مقاوم می-توان در مهندسی ژنتیک محصولات کشاورزی برای به حداقل رساندن خسارت این آفت کلیدی استفاده نمود.