بررسی اثر کاربرد نیتروژن در شرایط شور بر پاسخ های بیولوژیک گیاه دارویی Capparis spinosa L.

تنش شوری یکی از عمده ترین تنش های غیرزیستی است که با کاهش جذب آب و برهم زدن تعادل عناصر غذایی باعث کاهش رشد گیاه می شود. در این تحقیق به منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر صفات فیزیولوژیکی گیاه کبرL.   Capparis spinosa در غلظت های بالای نمک، آزمایشی گلخانه ای به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کاملا تصادفی با 3 تکرار در سال 1400 در آزمایشگاه تحقیقاتی زرند انجام شد. فاکتور اول شامل پنچ سطح شوری (100 شاهد)، 200، 300، 400 و 500 میلی مولار) و فاکتور دوم شامل چهار سطح کود نیتروژن (50، 100، 150 و 200 پی پی ام) بود. صفات مورد مطالعه شامل وزن خشک اندام هوایی در مرحله گل دهی، محتوای پرولین، قند محلول، مالون دی آلدیید،آنزیم کاتالاز، ترکیبات فنلی و محتوی کلروفیل اندام هوایی بود. نتایج نشان داد که عملکرد کوانتوم، محتوای پرولین و قندهای محلول تحت تاثیر شوری و نیتروژن قرار گرفتند و افزایش سطح شوری از 100 به 500 میلی مولار باعث افزایش، محتوی پرولین و قندهای محلول شد. اما افزایش غلظت نیتروژن از 50 به 200 میلی گرم در لیتر باعث افزایش محتوی پرولین و کاهش محتوی قندهای محلول شد. وزن خشک اندام هوایی، محتوی مالون دی آلدیید، فعالیت آنزیم کاتالاز تحت تاثیر برهمکنش نیتروژن و شوری قرار گرفتند. نتایج نشان داد، در سطوح بالای شوری افزایش غلظت نیتروژن به 150 و 200 میلی گرم در لیتر باعث کاهش وزن خشک و افزایش محتوی مالون دی آلدیید و فعالیت آنزیم کاتالاز شد. در شوری 100 میلی مولار کاربرد کود نیتروژن باعث کاهش معنی دار فعالیت ترکیب های فنلی شد، به طوری که بیشترین فعالیت ترکیبات  با کاربرد 50 میلی گرم در لیتر نیتروژن حاصل شد و با افزایش غلظت نیتروژن از فعالیت آنزیم کاسته شد. با توجه به نتایج، در شوری های پایین (100 و 200 میلی مولار) و متوسط (300 میلی مولار) مصرف 200 میلی گرم در لیتر نیتروژن و در شوری های بالا (400 و 500 میلی مولار) مصرف0 5 میلی گرم در لیتر نیتروژن در محلول غذایی توصیه می شود.