پهنه بندی خطر زمین لغزش در محور بوکان- سردشت با استفاده از مدل های شواهد وزنی و تابع شواهد قطعی

هدف این پژوهش، پهنه بندی خطر زمین لغزش در طول محور ارتباطی کوهستانی بوکان- سردشت در استان آذربایجان غربی است. این کار با استفاده از روش های داده کاوی مدل شواهد وزنی و مدل تابع شواهد قطعی و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فنون سنجش از دور انجام گرفت. دوازده عامل تاثیرگذار در وقوع زمین لغزش شامل لایه های سنگ شناسی، درجه شیب، جهت شیب، شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی، فاصله از آبراهه، شکل انحنای معمولی دامنه، شکل انحنای عرضی دامنه، شکل انحنای طولی دامنه، فاصله از گسل، فاصله از جاده، مقدار بارندگی سالانه و ارتفاع از سطح دریا عوامل موثر در وقوع زمین لغزش در منطقه تشخیص داده شدند و برای تهیه نقشه حساسیت به زمین لغزش منطقه از آنها استفاده شد. مختصات مکانی 109 نقطه لغزشی در شهرستان یادشده ثبت شد. حدود 30 درصد از لغزش های ثبت شده (32 نقطه لغزشی) به عنوان زمین لغزش های آزمایشی به صورت کاملا تصادفی جدا شده و 77 نقطه لغزشی باقی مانده به عنوان لغزش های آموزشی وارد آنالیزها شدند. در روش شواهد وزنی (WOE) و تابع شواهد قطعی (EBF) مقادیر ارزش اطلاعاتی و وزن های اختصاص یافته به هر یک از عوامل با استفاده از محاسبات آماری در نرم افزار اکسل صورت گرفت و پس از جمع جبری همه لایه ها، نقشه حساسیت به زمین لغزش آماده شد. دقت پیش بینی مدل های مختلف با استفاده از سطح زیرمنحنی ROC سنجیده شد. سطح زیرمنحنی ROC در روش تابع شواهد قطعی (EBF) برابر با 910/0 بود و بیشترین مقدار را کسب کرد و روش شواهد وزنی نیز با مقدار سطح زیرمنحنی ROC معادل با 893/0 برآوردهای بسیار قابل قبولی در پهنه بندی زمین لغزش های منطقه نشان داد. با ملاحظه زمین لغزش های آزمایشی واقع شده در طبقات حساسیت وقوع زمین لغزش این واقعیت را آشکار می سازد که با افزایش طبقات حساسیت وقوع زمین لغزش در هر دو روش به صورت چشمگیری بر تراکم زمین لغزش ها در این مناطق افزوده شده است، درحالی که زمین لغزش های آزمایشی در مدل سازی ها تاثیری نداشته اند و صحت نقشه پهنه بندی را تایید می کنند.