ارائه مدل جانشین پروری رهبران آموزشی در نظام آموزش و پرورش رسمی عمومی ایران

نظام آموزش وپرورش ایران، مانند بسیاری از نظام های آموزشی دنیا، با مسیله کمبود رهبران آموزشی توانمند و کارآمد روبه روست. یکی از شیوه های تعدیل تاثیر منفی این مسیله، بهره گیری از «نظام جانشین پروری» است. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر «ارایه مدل جانشین پروری رهبران آموزشی در نظام آموزش وپرورش رسمی عمومی ایران» است. این پژوهش از نظر ماهیت، کیفی؛ از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، کیفی است. برای رسیدن به اهداف سه گانه ذیل هدف اصلی، سه سوال مطرح شده است: 1. ابعاد و مولفه های جانشین پروری متناسب با نظام آموزش وپرورش رسمی عمومی ایران کدام اند؟ 2. مدل پیشنهادی براساس این ابعاد و مولفه ها چگونه است؟ 3. میزان اعتبار این مدل از نظر خبرگان چقدر است؟برای پاسخ به پرسش های سه گانه، از روش های مرور نظام مند و تحلیل محتوا استفاده شد. نمونه گیری ها با روش هدفمند و دردسترس انجام شدند. در پرسش اول، برای مرور نظام مند، انتخاب نمونه از میان منابع اولیه و ثانویه از 58 منبع اسنادی انجام شد. در پرسش دوم از نمونه گیری های خوشه ای چندمرحله ای در سطح کلان و فرد متخصص در سطح خرد برای انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته از 34 نفر از صاحب نظران استفاده شد و برای پرسش سوم از نمونه گیری فرد متخصص برای گروه کانونی با تعداد 12 نفر استفاده شد.یافته های مرتبط با پرسش اول، به شناسایی سه بعد عوامل سازمانی، فردی و فرایندی و 61 مولفه ذیل آن ها منجر شد. در پرسش دوم به تثبیت مولفه های نوزده گانه در ابعاد سه گانه سازمانی (شامل پنج مولفه)، فردی (شامل نه مولفه) و فرایندی (شامل پنج مولفه) منجر شد که برای ارایه مدل پیشنهادی جانشین پروری، جایابی و ارایه شد. به منظور پاسخ به پرسش سوم اعتبار مدل به دست خبرگان گروه کانونی بررسی و تایید جمعی شد.