اثرات تنش سرما بر بعضی آنزیم های آنتی اکسیدانت و صفات فیزیولوژیک یولاف زراعی در گلخانه

به منظور ارزیابی تنوع ژنوتیپ های یولاف زراعی (Avena sativa L.) در پاسخ به تنش سرما، 21 ژنوتیپ یولاف در سال 96-1395 در دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه تحت شرایط کنترل شده در گلخانه مورد بررسی قرار گرفتند. دو آزمایش جداگانه جهت تعیین دمای 50 درصد کشندگی گیاه (LT50) و تاثیر تنش کوتاه مدت سرما بر خصوصیات فیزیولوژیک و آنزیم های آنتی اکسیدانت، در قالب طرح کاملا تصادفی ا نجام شد. تجزیه واریانس صفت LT50 نشان داد که تنوع ژنتیکی معنی داری بین ژنوتیپ های بررسی شده از نظر این صفت وجود دارد. نتایج مقایسه میانگین صفت LT50 به روش دانکن نشان داد که ژنوتیپ‎های (Ozark)، (UFRGSP 948886)، (UPF775456)، (Euro)، (GA Mitchell)، (Mortlock)، (OH1022)، (Brusher)، (Wallaroo) و (Kalott) بیشترین مقدار LT50 را دارا بوده و می توان آن ها را به عنوان ژنوتیپ‎های متحمل به سرما در نظر گرفت و ژنوتیپ های (Quoll) و (Nasta) کمترین مقدار را دارا بودند. تجزیه واریانس نشان داد اثر تیمار دمایی بر صفات میزان کاروتنویید، نشت یونی، کاتالاز و پراکسیداز معنی‎دار بود. همبستگی مثبت و معنی داری بین آنزیم کاتالاز با محتوای کلروفیل و بین آنزیم پراکسیداز با میزان نشت یونی مشاهده شد. ژنوتیپ های Ozark و UFRGS 948886 در تجزیه خوشه ای در گروهی با حداکثر میانگین LT50، محتوای کلروفیل، محتوای کاروتنویید، آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و حداقل میانگین میزان نشت یونی قرار گرفتند. بنابراین می توان گفت ژنوتیپ های این گروه وضعیت بهتری از نظر تحمل به سرما نسبت به سایر ژنوتیپ ها دارند.