ارزیابی فنوتیپی و ردیابی ژن SlERF1 مرتبط با شیرینی در خانواده های نسل F5 طالبی (Cucumis melo L.)

یکی از اهداف مهم در برنامه های اصلاحی طالبی افزایش قند میوه است. با هدف تولید ارقام هیبرید دارای صفات مطلوب و شیرینی بالا، مهم ترین ارقام طالبی ایرانی سسموری و ساوه با رقم خارجی گالیا تلاقی داده شده و خانواده های نسل F5 با روش شجره ای به دست آمدند. در این مطالعه 32 خانواده نسل F5 به همراه والدین در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در شرایط مزرعه کشت شدند و صفات عملکرد میوه، تعداد میوه در بوته، رسیدگی، مشخصات ظاهری و شیرینی میوه اندازه گیری شد. نتایج نشان داد از نظر همه صفات به جز تعداد میوه در بوته بین خانواده ها تفاوت بسیار معنی دار (p≤0.01) وجود دارد. نشانگر SNP مرتبط با شیرینی میوه (ژن SIERF1) در 41 بوته که به صورت تصادفی از این خانواده ها انتخاب شده بودند تعیین ژنوتیپ شد. توالی قطعه تکثیر شده از بخشی از ژن یاد شده با توالی یابی تایید شد و نشان داد والدین در SNP مرتبط با شیرینی میوه تفاوت دارند. با توجه به نتایج به دست آمده ژنوتیپ نمونه های مورد بررسی A1A1 و یا A2A2 بودند و ژنوتیپ هتروزیگوت مشاهده نشد. نتایج نشان داد گیاهانی که در نسل F5 دارای آلل مطلوب (A1A1) هستند نسبت به آن ها که آلل نامطلوب دارند (A2A2) تفاوت بسیار معنی داری (به ترتیب با شیرینی 7/12 و3/10 واحد بریکس) در قند میوه نشان می دهند (p≤0.01). نتایج مطالعه حاضر کارآیی نشانگر SNP مرتبط با شیرینی (SIERF1) در گزینش لاین های مطلوب را تایید نمود. در نتیجه این نشانگر می تواند در تسریع برنامه های به نژادی آینده نقش مهمی ایفا نماید. 15 لاین برتر دارای ژنوتیپ مطلوب (A1A1) شناسایی شده می توانند در برنامه های تولید ارقام هیبرید مورد استفاده قرار گیرند.