ترازمندی تابش‎ خورشیدی در سطح زمین در ایران

تمدن آینده در دست ملت‎هایی است که بتوانند بیشترین بهره را از انرژی‎های پاک و تجدیدپذیر ببرند. ایران از دیدگاه طبیعی برای بهره ‎برداری از انرژی خورشیدی بسیار توانمند است. با توجه به پیچیدگی ناهمواری و تنوع اقلیمی ایران، پیش‎نیاز بهره ‎برداری از انرژی خورشیدی آن است که ترازمندی تابش خورشیدی در سطح زمین را بدانیم. داده‎های ماهواره‎ای امکان برآورد مقدار تابش دریافتی در سطح زمین را فراهم می‎آورند. در این پژوهش نخست مقدار تابش در بام جو محاسبه و سپس به کمک داده ‎های سنجنده مادیس ماهواره ترا اثر جو بر فروکاست‎ تابش برآورد شد تا مقدار تابش رسیده به سطح زمین روشن شود. سرانجام مقدار سپیدایی سطح زمین از داده ‎های سنجنده مادیس برآورد و ترازمندی تابش خورشیدی در سطح زمین برای ایران به دست آمد. این بررسی نشان داد که در ایران میانگین مقدار تابشی که به بام جو می‎رسد 356 وات بر متر مربع است. جو فراز ایران حدود 30 درصد از تابش را فرومی‎کاهد و در نتیجه در یک روز آفتابی مقدار میانگین تابشی که به سطح زمین می‎رسد حدود 248 وات بر مترمربع است. در شرایط ابری حدود 17 درصد از تابش از طریق ابرها فروکاسته می‎شود و به این ترتیب مقدار تابش میانگین رسیده به سطح زمین حدود 205 وات برمترمربع خواهد بود. چون میانگین سپیدایی واقعی سطح زمین بر اساس داده‎ های مادیس ترا حدود 21 درصد است مقدار خالص میانگین تابش خورشیدی دریافتی در سطح زمین در ایران حدود 163 وات برمترمربع برآورد می‎شود.