تحلیل روند ماهانه تغییرات تبخیر- تعرق در اقلیم های مختلف ایران

برآورد تبخیر- تعرق پتانسیل از اهمیت فراوانی در مدیریت منابع آب برخوردار است. با توجه به اهمیت تعیین روند تبخیر- تعرق در برنامه ریزی منابع آب، در این مطالعه، روند تغییرات ماهانه تبخیر- تعرق در 79 ایستگاه در پهنه ی جغرافیایی ایران بررسی گردید. با تحلیل پراکنش مکانی تبخیر- تعرق با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی، روند تغییرات آن نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تحلیل روند تبخیر- تعرق طی سال‎های 1995 تا 2016 و پیاده ‎سازی آزمون من-کندال و شیب خط سن به صورت ماهانه نشان داد که روند حاکم بر این ایستگاه‎ ها طی ماه‎های مختلف سال از الگوی یکسانی تبعیت نمی کند؛ به نحوی که بعضی از ایستگاه ‎ها در سراسر سال فاقد روند هستند و بعضی دیگر در بعضی ماه ها دارای روند صعودی و در ماه های دیگر بدون روند می باشند. بعضی از ایستگاه‎ها در بعضی ماه ها دارای روند معنادار نزولی و در ماه های دیگر فاقد روند هستند. روند افزایشی بیشتر در مناطق سردسیر و نواحی کوهستانی کشور به چشم می خورد اما روند کاهشی در مناطق گرمسیر مرکزی و شرقی کشور وجود دارد. در نگاه کلی تر، درصد ایستگاه های بدون روند از حدود 68 درصد در فصل تابستان تا حدود 86 درصد در فصل پاییز تغییر می کند. به طور متوسط، حدود 78 درصد ایستگاه ها دارای وضعیت ثابتی در پدیده تبخیر- تعرق بوده اند. از میان 22 درصد باقیمانده ایستگاه ها، حدود 15 درصد دارای روند افزایشی هستند و این روند افزایشی، بیشتر به فصول بهار و تابستان باز می گردد. این بدان معنی است که نیاز آبی گیاهان در فصولی که بارندگی کمتر است، رو به افزایش است.