مقایسه اثربخشی درمان شناختی رفتاری با درمان حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد بر حساسیت اضطرابی و ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان 15تا17 سال دارای اختلال اضطراب اجتماعی شهر کرج

از درمان های اختلالات اضطرابی، درمان شناختی رفتاری و درمان حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثربخشی درمان های شناختی رفتاری و حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد بر حساسیت اضطرابی و ترس از ارزیابی منفی در نوجوانان 15تا17 سال دارای اختلال اضطراب اجتماعی شهر کرج بود.

روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون وپس آزمون و دوره پیگیری یک ماهه همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را نوجوانان دارای اختلال اضطراب اجتماعی مراجعه کننده به کلینیک فرهنگیان کرج تشکیل دادند. از میان آن ها 51 نفر از افراد واجد شرایط و داوطلب، با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی به شیوه دردسترس به عنوان نمونه وارد مطالعه شدند و به طور تصادفی در دوگروه مداخله (درمان شناختی رفتاری و درمان حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد) و یک گروه گواه (هر گروه هفده نفر) قرار گرفتند. ابزارهای گردآوری داده ها، شاخص تجدیدنظرشده حساسیت اضطرابی (تیلور و کاکس، 1998) و فرم کوتاه مقیاس ترس از ارزیابی منفی (لری، 1983) بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری 0٫05 توسط نرم افزار SPSS نسخه 24 تحلیل شدند.

اثر زمان و اثر گروه و اثر متقابل زمان و گروه بر متغیرهای حساسیت اضطرابی و ترس از ارزیابی منفی معنادار بود (0٫001>p). در مرحله پس آزمون، تفاوت معناداری بین اثربخشی درمان شناختی رفتاری و درمان حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد در کاهش نمرات حساسیت اضطرابی (0٫029=p) و ترس از ارزیابی منفی (0٫004=p) مشاهده شد. در دوره پیگیری، کاهش نمرات ترس از ارزیابی منفی در دو گروه درمانی تفاوت معناداری نداشت (0٫995=p)؛ اما نمرات حساسیت اضطرابی در گروه شناختی رفتاری به میزان معنادارتری کاهش یافت (0٫003=p).

براساس نتایج، هر دو درمان بر کاهش حساسیت اضطرابی و ترس از ارزیابی منفی بیماران با اختلال اضطراب اجتماعی تاثیر دارند؛ اما درمان شناختی رفتاری موثرتر از درمان حساسیت زدایی با حرکات چشم و پردازش مجدد است.