ناپایداری اوضاع خلیج فارس و ناکامی تلاش های دیپلماتیک شاه سلطان حسین صفوی

در زمامداری شاه سلطان حسین صفوی (1135-1105ق./ 1722-1694م.) حاکمیت ایران بر خلیج فارس و جزایر و بنادر کرانه شمالی آن دستخوش ناپایداری هایی شد که از یک سو، رقابت شرکت های هند شرقی اروپایی آن را تشدید کرد و از سوی دیگر، شورش های اعراب عمان در دریا و تهاجمات بلوچ ها به سواحل بر ناپایداری ها افزود. تلاش های آخرین پادشاه صفوی برای جلب همکاری مشترک قدرت هایی چون انگلیس، هلند، فرانسه و پرتغال با هدف تثبیت اوضاع نافرجام ماند و پیمان همکاری نظامی ایران و پرتغال در مهار تحرکات اعراب در دریا نیز با حمله افغان ها به پایتخت و سقوط سلسله صفویه پیامدی نداشت. در این مقاله، تحولات پدید آمده در خلیج فارس مقارن با زمامداری آخرین پادشاه صفوی و سیاست او نسبت به این پهنه آبی به روش توصیفی- تحلیلی بررسی و تحلیل شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در این دوره، تحرکات دریایی و تهاجمات اعراب مسقط، رقابت و دخالت قدرت های اروپایی و سیاست متزلزل و ناکارآمد شاه سلطان حسین در ایجاد اوضاع آشفته خلیج فارس و ناپایداری حاکمیت صفویه بر این آبراه موثر بوده است.