تحلیل فقهی، حقوقی و پزشکی قتل مجنون و چالش های فراروی کیفر آنتحلیل فقهی، حقوقی و پزشکی قتل مجنون و چالش های فراروی کیفر آن

 قصاص قاتل در قتل مجنون یکی از مسایل بسیار مهمی است که فقهای اسلامی، نظریه ها و احکامی را با دلایلی خاص درباره این مسیله بیان نموده اند. هرچند عدم قصاص قاتل در قتل مجنون در آیات قرآن مورد تصریح قرار نگرفته؛ اما روایت ابی بصیر از امام باقر (ع) در این باره موجود است. هدف از این پژوهش مقایسه و تطبیق حکم قتل مجنون از دیدگاه فقهای اسلامی و چالش های حقوقی آن می باشد.

 این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی انجام شده و گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای صورت گرفته است. بر همین اساس، ضمن تعریف جنون از منظر فقهی، حقوقی و پزشکی، به بررسی کیفر قتل مجنون از دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی پرداخته و چالش های حقوقی کیفر قتل مجنون مورد ارزیابی قرار گرفته است.

 نتایج پژوهش حاکی از این است در موردی که عاقل مجنونی را به قتل برساند، بنابر دیدگاه مشهور فقهای امامیه و با استناد به روایت ابی بصیر از امام باقر (ع) و معنای عبارت «لا قود لمن لا یقاد منه» قاتل قصاص نمی شود. این امر برخلاف دیدگاه مشهور فقهای اهل سنت است که معتقدند در قتل مجنون، قاتل عاقل قصاص می شود. اختلاف مذکور در کیفر قتل مجنون در میان فقهای امامیه و اهل سنت ناشی از مبانی فقهی و اصولی بین این مذاهب می باشد و از آنجا که تعریف قتل عمدی بر مورد بحث مسلم است؛ بنابراین با وجود مقتضی و عدم مانع، عدم قصاص عاقل به خاطر قتل مجنون منحصر در مورد حمله و تهاجم مجنون می شود.